Bí mật của H’Loan – Truyện ngắn của Hồng Chiến

1029

(Vanchuongphuongnam.vn) – Giờ kiểm tra toán, học trò lặng im chăm chú vào bài vở của mình. Cô giáo H’Xíu ngồi quan sát học sinh làm bài lòng vui vui. Cuối tháng tư rồi, chẳng còn mấy tuần nữa năm học sẽ kết thúc, lớp 3A của cô được nghỉ hè trước khi bước vào năm học mới và chắc chắn có thêm tấm giấy khen treo lên tường lớp học ghi nhận công lao của cô và trò sau một năm phấn đấu. Những gương mặt thơ ngây, thông minh và dễ thương ngày hai buổi đến trường đã trở thành niềm vui, niềm tự hào của chính cô – người mẹ thứ hai của các em.

Tác giả Nguyễn Hồng Chiến

Lớp 3A có 35 em là ba lăm mảng đời khác nhau, hoàn cảnh khác nhau nhưng đều có chung một điều quý giá là hết sức chăm học. Cô bé ngồi đầu bàn ngay sát bàn giáo viên người dân tộc Mường có cái tên rất hay: Bùi Tuyết Mai, con một gia đình di cư tự do quê tận tỉnh Hòa Bình; điều kiện kinh tế chưa phải giàu có nhưng cũng đủ ăn, bố mẹ gửi gắm cho cô, muốn con học giỏi mai mốt thoát ly khỏi ruộng rẫy. Tuy sống trên miến đất Tây Nguyên đầy nắng gió nhưng nước da trắng như bột lọc kia không hề bị ảnh hưởng; em có nét đẹp của một cô gái Tây bắc, khác hẳn các bạn cùng lớp.

Em Trần Hùng ngồi đầu bàn thứ hai, ba má đi làm tận thành phố Hồ Chí Minh chỉ những ngày lễ tết mới về thăm, em ở nhà với bà nội, ngày hai buổi đi học, khi về phải phụ với bà công việc gia đình; tính nóng nhưng thẳng thắn và nhiều lúc xử sự thiếu tế nhị; con cái xa ba má, thiếu sự uốn nắn nên rất cần những lời khuyên nhẹ nhàng để phát triển toàn diện.

Bàn cuối phòng học là hai khuôn mặt trái ngược nhau hoàn toàn; Y Suk khỏe mạnh, nước da đen như đồng hun, tóc xoăn tít có vài sợi xỏa xuống mắt trông rất nam tính. Hoàn cảnh Y Suk rất tội, má mất sớm, ba yêu người phụ nữ khác không chịu “nối dây”(1) nên bị đuổi khỏi nhà, không được mang theo tài sản gì; ngay cả đứa con trai duy nhất cũng bị bà ngoại giữ lại nuôi – luật tục của người Êđê là vậy. Đã mất má lại mất luôn cả ba là cú xốc quá lớn, em cục tính, học hơi yếu nhưng bù lại rất khỏe mạnh. Vì hoàn cảnh như vậy nên cuộc sống vật chất của Y Suk rất khó khăn, nhà trường và lớp thường xuyên phải tổ chức hỗ trợ thêm để em có đủ điều kiện tối thiểu theo học.

Ngồi cạnh Y Suk, bé H’Loan con của một gia đình tương đối thành đạt, ba công tác trong ngành Công an, mẹ làm Phó giám đốc chi nhánh ngân hàng, hàng ngày đi học có ô tô đưa đón; em học giỏi vào hàng nhất nhì trường, chữ viết đẹp, được cử làm lớp trưởng và giao luôn việc kèm Y Suk học tập. Nhìn cả lớp chăm chú làm bài, lòng cô giáo vui hơn, ấm áp hơn.

Bốp! Bỗng nhiên tiếng một cái tát khá mạnh vang lên, Y Suk và H’Loan lao vào ẩu đã nhau. Cái tát của H’Loan hằn lên vết đỏ trên khuôn mặt Y Suk, Y Suk cũng không vừa khi ghì đầu H’Loan xuống bàn. Cả lớp ồn ào như chợ vỡ, các em nhốn nháo đứng cả lên xuyết xoa. H’Xíu đứng bật dậy quát:

– Tất cả về chỗ, ngồi xuống. Y Suk, bỏ bạn ra.

– Thưa cô nhưng…

Y Suk không nói hết câu, hai tay vẫn nhận đầu Thu Loan xuống mặt bàn, còn hai tay H’Loan vẫn nắm lấy cổ áo Y Suk.

– Cả hai em bỏ tay ra.

Đến lúc này bốn bàn tay mới từ từ buông ra, khuôn mặt H’Loan đầm đìa nước mắt gục xuống bàn, nức nở.

– Tại sao vậy?

Y Suk lặng im, môi mím chặt không trả lời, đầu cúi gằm xuống.

– Hai em đứng dậy!

Trật tự lớp được ổn định, cô giáo thu bài kiểm tra và truy tìm nguyên nhân vụ xô xát. Theo khai báo của H’Loan, nguyên nhân dẫn đến vụ ẩu đã trên là do bạn Y Suk đòi xem bài của em, em không cho nên bạn giật vở, làm bẩn mất bài kiểm tra.

Y Suk mặt đanh lại không nói gì, cô hỏi mãi mới lúng búng trả lời:

-Em chỉ định xem kết quả bài toán có giống nhau không, nhưng bạn không cho nên em kéo nhẹ cuốn vở, không may đúng lúc H’Loan vừa chấm hết dòng nên trang giấy bị gạch một đoạn.

Sau một hồi “lên lớp” hai cô cậu học trò làm mất trật tự vi phạm nội quy lớp học, đồng thời để cả lớp rút kinh nghiệm; H’Xíu cho học trò về, còn hai em vi phạm phải ở lại viết kiểm điểm. Y Suk viết xong nộp cho cô về trước, còn H’Loan vẫn nức nở khóc không viết nổi bản kiểm điểm. Cô H’Xíu có lẽ cũng mủi lòng nên nhẹ nhàng hơn:

– Bạn sai, em là lớp trưởng, lại là con gái sao tát vào mặt bạn như thế?

– Thưa cô nhưng…

H’Loan vẫn nức nở khóc. Sau gần hai năm chủ nhiệm chưa bao giờ H’Xíu thấy cô học trò cưng của mình xữ sự mất bình tỉnh như thế này và cũng chưa bao giờ thấy em khóc. Vậy mà hôm nay lại xảy ra chuyện thế này, chắc có nguyên nhân gì đây, phải tìm xem đó là cái gì? Lớp tiên tiến của cả trường không thể chấp nhận như thế này. Đặt tay lên đôi vai đang run lên vì khóc, cô giáo chủ nhiệm ân cần:

– Nín đi, có chuyện gì em kể cho cô nghe nào!

– Thưa cô, bài của em bị lem mất rồi làm sao được điểm mười nữa ạ.

H’Loan nghẹn ngào nói rồi lại nức nở khóc. Cô giáo như chợt hiểu ra điều gì làm cô học trò khóc mãi nên nói:

– Hôm nay bài làm không sạch chắc chắn sẽ bị trừ điểm rồi, lần sau kiểm tra phải cẩn thận hơn sẽ được điểm mười để bù lại. Thôi em nín đi.

– Thế bao giờ mới thi lại ạ.

– Tháng sau.

H’Loan lại càng khóc to hơn:

– Một tháng nữa mới thi lại, lâu quá cô ơi. Hu! Hu!…

– Nín đi nào, có chuyện gì nói cô nghe, giúp được cô sẽ giúp.

– Cô nói thật nhé. Cô gúp em nhé!

H’Loan ngừng khóc ngước mắt nhìn, hai tay nắm vạt áo cô giáo giật giật.

– Được rồi, em nói xem cô có thể giúp được không!

– Cô ơi, bài kiểm tra hôm nay cô cho em mười điểm, tháng sau kiểm tra lại, cô trừ điểm của bài hôm nay. Em sẽ chia cho cô một nửa cô nhé.

– Tại sao phải là điểm 10, chia một nửa là chia cái gì vậy?

– Nếu bài hôm nay em được điểm 10, về nhà mẹ sẽ thưởng cho em 10 ngàn đồng, em chia cho cô một nửa vị chi là 5 ngàn, em còn 5 ngàn là vừa đủ ạ.

H’Xíu cau mày tỏ ra khá thất vọng về cô học trò, thế ra cô bé khóc là vì không được điểm 10, không có điểm 10 em sẽ không được mẹ cho 10 ngàn đồng. Con nhà khá giả hỏng thật, chỉ lo kiếm tiền ăn quà vặt, mục đích cố gắng học tập cũng chỉ vì tiền. Cách khuyến khích học tập kiểu này sẽ làm hỏng cả con cái. Mình phải đến nhà góp ý với gia đình mới được. Buồn thật, đến điểm học cũng gạ cô trao đổi bằng tiền. Mới tý tuổi đầu mà đã thế này… Xót xa quá. Đau lòng quá. Từ trước tới nay mình đã nhầm chăng!

– Em cần tiền nhiều để làm gì vậy?

– Em nói nhỏ với cô, cô đừng nói cho ai biết nhé. Cô có hứa không? Ngoéo tay. Học kỳ hai này em được bốn điểm 10 môn toán, mẹ thưởng cho em 40 ngàn đồng, chỉ cần thêm 5 ngàn nữa là đủ 45 ngàn.

– Em cần 45 ngàn đồng để làm gì?

– Tuần sau sinh nhật bạn Y Suk, em muốn mua tặng bạn ấy đôi giày vì bạn chưa bao giờ được đi giày cả. Mẹ em bảo, cái gì bằng công sức của mình làm ra tặng bạn mới quý. Đúng vậy không cô?

– Ừ, đúng rồi!

H’Xíu ôm choàng lấy H’Loan, giọng xúc động:

-Em giỏi lắm.

Nói xong cô móc bóp lấy tờ mười ngàn đưa cho Thu Loan, bảo:

-Em cho cô góp với nhé.

-Không được đâu cô, em muốn tặng quà cho bạn bằng chính lao động của mình cơ.

-Vậy cô cho em mượn mua quà cho bạn, hôm sau được điểm mười nữa trả lại cô.

– Dạ!

Hai cô trò bước đi trên sân trường dưới bóng những cây phượng cổ thụ. Trời trong xanh, những tia nắng buổi trưa có phần gay gắt nhưng không làm người ta khó chịu vì thỉnh thoảng từng cơn gió ào ào thổi đến. Tây Nguyên là vậy, đất trời Tây Nguyên là vậy, xen lẫn những khô cằn nắng hạn là những mầm xanh tươi tốt, xinh đẹp đang trỗi dậy và con người Tây Nguyên cũng thế: rất đẹp, rất xinh và thấm đậm tình người.

N.H.C