Võ Văn Trường
(Vanchuongphuongnam.vn) – Một cuốn sách mà cơ duyên tôi được chính dịch giả – Mạch Lê Thu (bút danh Thu Mạch) – nghiên cứu sinh tiến sỹ khoa báo chí tại một đại học ở Úc trao tặng khi chị vào công tác tại Quảng Nam. Đó là cuốn 41: A portrait of my father – Cha tôi: tổng thống thứ 41 của Hoa Kỳ. Điều đặc biệt cả người viết và người được viết đều là tổng thống Hoa Kỳ. George W. Bush (Bush con) tổng thống thứ 43 viết về cha mình George H.W. Bush (Bush cha) – tổng thống thứ 41.
Bìa sách 41: A portrait of my father – Cha tôi: tổng thống thứ 41 của Hoa Kỳ tác giả Thu Mạch dịch
Cha tôi – tổng thống thứ 41 của Hoa Kỳ, kể về cuộc sống đời thường của Bush cha với tư cách một người chồng, một người cha, một người ông trong gia đình. Bush con đã dành những tình cảm đặc biệt và tự nhận đây “là một cuốn truyện tình-chân dung về một cá nhân phi thường-người mà tôi được ban phước lành để gọi là cha”. Chính điều này đã tạo những xúc cảm, gần gũi thân thiện cho người đọc, dù là câu chuyện từ nước Mỹ xa xôi. Vậy Bush con viết gì về cha, người hưởng thọ 94 tuổi qua đời ngày 30.11.2018. Đó là những ký ức và niềm tự hào về cha, một người mặc áo lính trong thế chiến thứ hai, như đã biết Bush cha từng gia nhập hải quân vào ngày sinh nhật thứ 18 và trở thành phi công trẻ tuổi nhất lúc bấy giờ, mặc dù đã đậu Đại học Yale. Trước khi lên tàu ra Thái Bình Dương ông đã gặp và yêu một người con gái xinh đẹp và tên người con gái đã được ông sơn lên ở sườn máy bay, sau này là vợ ông. Tháng 9/1944 máy bay của Bush cha bị Nhật bắn hạ, khi ông đang tấn công hòn đảo Chichi-Jim…
Theo Bush con, kỷ vật mà ông thích nhất mà cha để lại là mảnh cao su từ chiếc bè đã cứu mạng người cha. Tuy nhiên, Bush cha ít khi kể với con về cuộc chiến vì ông không thích khoe khoang. “Mẹ tôi ngưỡng mộ cha vì thế!”. Theo tình tự thời gian, cuốn sách Cha tôi- tổng thống thứ 41 của Hoa Kỳ, kể về những năm tháng Bush cha dấn thân vào con đường chính trị, đến khi trở thành tổng thống thứ 41, rồi những năm tháng khó khăn và cuộc sống sau nhiệm kỳ tổng thống. Đặc biệt ấn tượng với tôi là những tình cảm, cách dạy dỗ, hành xử của một người cha mà Bush con cho rằng mình đã học và được ảnh hưởng rất nhiều từ người cha đáng kính. Ví như mùa hè 1993, Bush con gọi điện cho mẹ, báo tin sẽ tranh cử chức thống đốc bang Texas. Phản ứng của mẹ rất nhanh, “đối thủ quá nổi tiếng” con không chiến thắng nổi còn cha thì yên lặng. “Trong suốt cuộc đời ông không bao giờ cố gắng chỉ đạo tôi theo một hướng này hay hướng khác. Cách ông nuôi dạy con là truyền đạt các giá trị, gương mẫu và hỗ trợ chúng tôi trong bất cứ điều gì chúng tôi lựa chọn”. Sau này Bush con trở thành tổng thống, ông đã tự hào, trong lịch sử nước Mỹ, chỉ có hai tổng thống tuyên thệ nhậm chức mà có cả cha lẫn mẹ đến chứng kiến. Lần đầu tiên là năm 1961 khi Joseph và Rose Kennedy cùng dự lễ nhậm chức của con trai và lần thứ hai vào năm 2001 là câu chuyện của gia đình dòng họ Bush.
Sự kiện 3 ngày sau cuộc tấn công 11 tháng 9, Tổng thống Bush con cùng mẹ, em gái Laura tham dự một buổi lễ cầu nguyện tại Nhà thờ quốc gia. Cựu tổng thống Clinton, Carer và Ford cũng có mặt. Bush con rất nhớ về bài phát biểu của mình mà nhiều người trong nhà thờ đã khóc, đó là lúc ông đọc những câu: “Trách nhiệm chúng ta trước lịch sử rất rõ ràng là: phải đáp trả cuộc tấn công này và giải thoát thế giới khỏi cái ác… Cuộc xung đột này đã bắt đầu do những kẻ khác lựa chọn thời điểm và điều kiện. Nhưng nó sẽ kết thúc theo cách và trong khoảng thời gian do chúng ta lựa chọn”. Bush con kể, ông đọc diễn văn mà không nhìn em gái và mẹ vì sợ khó giữ bình tĩnh. Xong phát biểu khi trở lại ghế ngồi các cựu tổng thống và gia đình họ cũng đang ngồi theo thứ tự thời gian cầm quyền nhưng cha đã hỏi Bill Clinton, liệu ông có thể đổi chỗ… Bill đồng ý. Sau khi tôi ngồi xuống cha choàng tay qua ghế của Laura và nhẹ nhàng siết chặt cánh tay tôi. Cảm xúc của tôi không che đậy, cử chỉ đơn giản đầy tình yêu thương của ông mang lại cho tôi sự thoả mái kích lệ và sức mạnh. Điều khá đặc biệt cả hai cha con trò chuyện thường xuyên trong suốt nhiệm kỳ tổng thống chủ yếu vẫn là chủ đề nhân sự và những lời nói đùa, bởi cha hiểu áp lực trên vai con trai trưởng của mình cũng là một tổng thống.
Tận tụy với công việc nhưng những gì George H.W. Bush quan tâm nhiều nhất vẫn là gia đình. Khi ông nói rằng ông không còn theo đuổi hạnh phúc vì ông đã tìm thấy hạnh phúc đó là lúc ông nghĩ tới gia đình… Cũng như Bush cha Bush con cũng đã đúc kết được một bài học quan trọng, thước đo một cuộc sống có ý nghĩa không phải ở vấn đề tiền bạc mà là nhân cách. Thành công về mặt tài chính phải đi cùng trách nhiệm phục vụ cộng đồng và quốc gia để tạo ra sự thịnh vượng. Sách Cha tôi – tổng thống thứ 41 của Hoa Kỳ, dày 338 trang, nhưng phần nhiều những trang viết là câu chuyện tình cảm của một người con bày tỏ tình yêu, sự tôn trọng và biết ơn đối với một người cha. Trả lời câu hỏi vì sao một dịch giả theo ngành báo chí đã “chọn mặt gửi vàng”. Chị Thu Mạch đã không ngần ngại trả lời vì cuốn tự truyện đã mang những giá trị nhân văn rất đáng được độc giả Việt Nam đón nhận. Hiện sách Cha tôi – tổng thống thứ 41 của Hoa Kỳ đang là một trong số những cuốn sách bán chạy nhất nước Mỹ.
V.V.T
