Mênh mang khói bếp – Tản văn Phạm Thị Mỹ Liên

778

(Vanchuongphuongnam.vn) – Ai sinh ra và lớn lên ở làng quê, từng hít hà mùi khói bếp sẽ mãi nhớ thương hình ảnh mộc mạc bình yên đến lạ. Trong chái bếp ấm nồng có mùi thơm của gạo mới, có nồi cá đồng kho mặn với rổ rau vườn má mà nấu canh.

Hình bóng của má với khói bếp quê lãng đãng trong buổi chiều mưa khiến bao người con xa xứ phải chạnh lòng mà cay cay khóe mắt. Để chợt lòng quay quắt muốn trở về ngày thơ bé với khói bếp trong nỗi nhớ mênh mang.

Những con người từng bước chân ra đi từ một làng quê khó khăn để đến lúc chưa kịp về mới thấy bồi hồi thương nhớ. Ngày Tết nô nức chừng nào thì kẻ tha phương lại chạnh lòng chừng ấy. Nghe một tiếng mưa rơi, thấy một cành hoa thắm, nghĩ một mái ấm sum vầy thì cõi lòng cứ nghèn nghẹn. Mỗi một người sẽ có những kỷ niệm làm tài sản riêng cho mình. Và tài sản ấy sẽ bất chợt giàu lên khi quê hương ùa về theo trí nhớ.

Bếp lửa luôn ấm nồng từ xuân cho đến đông. Nấu củ sắn củ khoai, kho con nục con tôm thì đều nghe mùi khói mùi quê. Bếp lửa quê tôi thường đun bằng rơm, bằng lá phi lao, bằng củi các loại thân cây.

Mỗi khi bếp bắt đầu có lửa thì cũng là lúc khói bay lên, lắm lúc khói nhiều làm cay xè con mắt. Ngày nay, người ta nấu nướng thì dùng bếp từ, bếp điện nên đâu có thấy được khói hun là gì. Có lẽ những người nhà quê dùng bếp lửa mới thấu hết những nỗi nhọc nhằn khi đun. Những làn khói bếp quê ăn sâu vào trong tiềm thức của mỗi người con quê.

Những ngày cuối đông, những ngày giáp tết, bếp lửa quê càng thêm nhung nhớ. Ai từng ngồi bên bếp lửa, đem từng khúc củi ướt hong khô, dùng ống thổi, nghe tiếng xèo xèo của củi ướt cháy mới cảm nhận hết được giá trị của mùa Tết  quê. Ai từng ngồi đun từng gốc củi ướt đẫm nước mưa để nồi bánh chưng bánh tét “chín tới” mới rõ cái cay xè đến chảy nước mắt vì khói hun. Khói mùa đông, khói mùa đón Tết gắn chặt với thời gian, gắn chặt với những người con quê nghèo khó.

Giữa thành phố xa hoa lộng lẫy, giữa những tòa nhà cao tầng san sát, bất chợt những đứa con xa quê thấy nhớ, thấy thèm mùi khói hun. Tôi đâu thấy khói tỏa, đâu nghe mùi khói hun khi những bữa cơm nấu bằng bếp điện bếp từ. Bất chợt vọng về câu thơ của Huy Cận mênh mông chua xót giữa những dãy nhà chung vách san sát giữa thủ đô: “Không khói hoàng hôn cũng nhớ nhà”.

Trong căn nhà nhỏ ẩn mình giữa thảm cây xanh, một người phụ nữ đang nấu bữa cơm đầu tiên của chiều xuân – đó là má tôi hay những bà mẹ quê. Khói bếp trải dài như những sợi tóc mềm mại, bay nhẹ lên trời xanh. Mỗi hạt khói là một câu chuyện về những niềm vui, nỗi buồn, và những giấc mơ mới bắt đầu.

Khói bếp không chỉ là dấu vết của công việc nấu ăn, mà còn là biểu tượng của sự gắn bó gia đình và ấm áp ngày xuân. Bức tranh hòa quyện giữa thiên nhiên hùng vĩ và cuộc sống gia đình tạo nên một không gian ấm cúng, nơi mà mọi khoảnh khắc trở nên quý giá hơn.

Ngày xuân, khi khói bếp trôi lững lơ, tâm hồn chúng ta cũng bay theo, hòa mình vào sự hài hòa và tràn đầy niềm vui. Đó là khoảnh khắc tận hưởng hương xuân, đắm chìm trong bản nhạc tình khúc của mùa mới bắt đầu.

Khói bếp chiều xuân là một bức tranh đẹp đầy huyền bí, là dấu hiệu của sự sống mới bắt đầu, của bữa ấm no và của những câu chuyện gặp gỡ. Chiều xuân, khi những tia nắng vàng óng ánh buông lơi trên bề mặt làng quê, là lúc mà khói bếp bắt đầu tản ra, tạo nên hình ảnh mộng mơ như một bức tranh cổ điển.

Từ những con đường nhỏ nhắn của làng quê, tiếng bước chân nhẹ nhàng và những tiếng cười vui tươi rộn lên. Những mái nhà tranh trắng tinh khác nhau nâng niu trên đất đỏ, và chiếc bếp lửa nhỏ nằm ẩn sau những tấm tường gạch. Lẽo đẽo, mảnh mai nhưng đầy ấm áp, bếp lửa đã trở thành trái tim của không gian gia đình.

Khói bếp mịt mù là biểu tượng của cuộc sống bình dị, nơi mà gia đình sum vầy, nơi mà mọi người kể chuyện và chia sẻ những câu chuyện cuộc sống. Ánh nến nhỏ lung linh, chiếu sáng góc bếp, làm nổi bật những khuôn mặt hồn nhiên của trẻ con ngồi quanh đống than ấm áp.

Chiều xuân, không khí bếp lửa đặc trưng của quê hương chính là hương thơm của cơm nếp, của nước dùng đậm đà. Bát chén, đĩa suôn sáng màu, đủ hình dáng và kích thước, hòa quyện với nhau tạo nên bữa cơm gia đình tràn ngập hương vị đặc trưng của quê hương.

Khói bếp chiều xuân không chỉ là một hiện thân của sự ấm áp, mà còn là bức tranh về sự giao thoa giữa truyền thống và hiện đại. Bởi đâu đó, trong tiếng nói cười và bát chén kêu, câu chuyện của ngày xưa được kể lại và kết nối với những ngày nay đầy hiện đại và tiến bộ.

Nhưng dù thời gian trôi qua thế nào, khói bếp chiều xuân vẫn là biểu tượng không thể thiếu trong bức tranh cuộc sống quê hương. Nó là một phần của kí ức, của những kỷ niệm ngọt ngào, là niềm tự hào và tình yêu thương dành cho mảnh đất quê mình, như một tình khúc êm đềm hòa quyện với nhịp sống của làng quê chiều xuân.

P.T.M.Y