30.3.2018-11:30
Nhà thơ Trịnh Duy Sơn
>> Tìm ba cho em
>> Đem thơ hong giữa nắng trời
Tìm được 21 hài cốt liệt sĩ Sư đoàn 312
TRỊNH DUY SƠN
NVTPHCM- Thắp nén hương mừng sum họp những đồng đội Sư đoàn 312 đã bỏ mình vì Tổ quốc, lòng tôi bùi ngùi nhớ lại bao kỷ niệm hào hùng và đau thương của một thời tuổi trẻ dấn thân vào sinh ra tử…
Sau nhiều năm tìm kiếm, được sự cộng tác của cán bộ, nhân dân xã Hải Lệ, thị xã Quảng Trị và một số cựu chiến binh Sư đoàn 312, trong những ngày đầu tháng 3 năm 2018, đội quy tập hài cốt liệt sĩ (độI 584) thuộc Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh Quảng Trị đã tiến hành đào bới, khai quật tại hai địa điểm thuộc thôn Như Lệ và thôn Tân Mỹ, xã Hải Lệ, thị xã Quảng Trị và đã tìm được 21 bộ hài cốt liệt sĩ (HCLS).
Tôi và Nguyễn Ngọc La là những cựu chiến binh trực tiếp mai táng các liệt sĩ thuộc Sư đoàn 312 đã từ tỉnh Ninh Bình và TP. Hồ Chí Minh cũng về tham gia quy tập hài cốt đồng đội. Địa bàn quy tập nằm trên 2ha rừng bạch đàn của ông Nguyễn Phú nhưng ông đã tình nguyện khai thác trắng để có mặt bằng cho Đội tìm kiếm khai quật được thuận lợi.
Theo Thượng tá Trần Quang Lục – Chính trị viên Đội quy tập HCLS, trong lần quy tập này hầu hết các liệt sĩ đã hy sinh từ 46 năm về trước nhưng vẫn còn một phần xương cốt, có một số di vật được tìm thấy như thẻ thương binh, ví da, bi đông và một số vật dụng khác.
Ông Nguyễn Văn Lanh – Chủ tịch UBND xã Hải Lệ cho biết: Xã Hải Lệ nằm ở phía tây thị xã Quảng Trị, là địa bàn xung yếu, hết sức quan trong về mặt quân sự nên trong suốt giai đoạn kháng chiến chống Mỹ thường xảy ra những cuộc giao tranh rằng co rất quyết liệt giữa ta và địch. Hầu hết các sư đoàn chủ lực của ta như 324, 325, 304, 308, 312, 316… xe tăng, pháo binh… đều tham gia chiến đấu ở đây.
Sau chiến tranh các đơn vị này đã bàn giao cho xã danh sách trên 5000 liệt sĩ nhưng hầu hết là chưa xác định đươc phần mộ các anh, trong khi ngày đó dân số của xã mới có trên 2000 nhân khẩu và cho tới nay cả xã cũng mới có trên 4000 dân.
Hơn 40 năm qua chính quyền địa phương đã cố gắng huy động toàn bộ các ngành chức năng, tổ chức quần chúng và nhân dân trong xã kết hợp với các đội quy tập, các đơn vị quân đội, các cựu chiến binh đi tìm kiếm hết năm này qua năm khác và đến nay đã đưa được trên 3000 bộ HCLS về nghĩa trang.
Một số hình ảnh tìm hài cốt và tưởng niệm 21 liệt sĩ Sư đoàn 312 – Ảnh: TDS
Việc tìm kiếm tiếp trên 1000 liệt sĩ trên địa bàn xã là rất khó khăn vì địa hình ngày một thay đổi, các cựu chiến binh trực tiếp chôn cất đồng đội nay ở xa, già yếu và nhất là không có kinh phí tàu xe đi lại.
Hầu hết HCLS được quy tập không có danh tính nên phải lấy mẫu sinh phẩm để thử ADN và phải đối chiếu với danh sách liệt sĩ của các đơn vị để liên lạc với thân nhân liệt sĩ, để có nguồn ADN đối chiếu với ADN liệt sĩ thì mới xác định được danh tính liệt sĩ. Theo quy định hiện hành, việc cất bốc HCLS do đội quy tập thực hiện nhưng lấy mẫu sinh phẩm lai do ngành thương binh – xã hội đảm trách, nhưng hầu hết khi khai quật thì ngành thương binh – xã hội không có mặt , còn các anh trong đội quy tập cũng chưa được hướng dẫn cách lấy mẫu sinh phẩm là lấy những gì, lấy bao nhiêu là đủ, bảo quản ra sao?….
Ngày 22 tháng 3 năm 2018, đông đảo cán bộ nhân dân xã Hải Lệ đã cùng đội quy tập HCLS 584 và đại diện Ban liên lạc Truyền thống cựu chiến binh Sư đoàn 312 đã làm lễ tiễn đưa 21 liệt sĩ về Nghĩa trang thị xã Quảng Trị.
Ngày 23 tháng 3 năm 2018, Thị uỷ, Hội đồng nhân dân, Uỷ ban nhân dân, Mặt trận Tổ quốc thị xã Quảng Trị, đại diện Bộ Tư lệnh Quân khu 4, cùng Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh Quảng trị và đông đảo nhân dân địa phương đã làm lễ truy điệu, mai táng 21 hài cốt liệt sĩ tại nghĩa trang của thị xã.
Thắp nén hương mừng sum họp những đồng đội đã bỏ mình vì Tổ quốc, lòng tôi bùi ngùi nhớ lại bao kỷ niệm hào hùng và đau thương của một thời tuổi trẻ dấn thân vào sinh ra tử, cùng nỗi xót xa về bao chuyện trắc trở đi tìm hài cốt những người đã hy sinh năm xưa!
>> XEM TIẾP BÚT KÝ – TẠP VĂN TÁC GIẢ KHÁC…
