Phạm Thị Mỹ Liên
(Vanchuongphuongnam.vn) – Đối với những người con xa quê những hình ảnh của quê hương thật bình dị, gần gũi. Bên bờ rào có những luống rau xanh mượt, trước nhà có mương nước chảy qua mát rượi dịu cái nắng trưa, trên luống rau ba mẹ cho một giàn mướp, bí bò leo nhờ vừa mát cho rau vừa có món ngon thưởng thức. Giàn mướp khi trổ bông có màu vàng tươi như màu nắng, những trái mướp lủng lẳng trông thích mê. Mướp có thể làm được nhiều món ngon góp thêm hương vị cho bữa cơm gia đình hấp dẫn, đậm đà.
Sự thanh bình và nét mộc mạc của quê hương luôn khiến người xa quê mỗi khi nhớ tới, nghĩ tới là lắng lòng để cảm nhận. Những con đường quanh co chạy xuyên qua các ngõ xóm thật đẹp bình dị vì được điểm tô bởi sự khoe sắc của các loài hoa dại. Xanh mướt mắt bởi những vườn rau, gốc ớt ra trái đỏ chín đầy cây, cây đu đủ vàng ươm ngọt dịu, giàn mướp ra hoa gợi lên sự dễ thương, dễ mến như chính con người nơi đây. Cánh đồng với mùi bùi đất tuy ngai ngái mà sao thấy thân thương đến lạ.
Giàn mướp ra hoa là hình ảnh vô cùng quen thuộc, bình dị của miền quê. Nó gợi lên một chốn quay về bình yên của biết bao người, gợi nhớ bữa cơm nhà với những món ăn ngon miệng, mát lành đậm vị quê hương. Nhớ tô canh tập tàng nấu với ốc bưu đồng (tép sông, cua đồng, nấm rơm) cùng các loại rau quê và không quên hương thơm của mướp mà gieo nhớ gieo thèm vào bụng dạ của ai kia. Trái mướp non vừa mới hái vào gọt vỏ xắt nhỏ xào chung với lòng gà thì ông xã lai rai cùng hàng xóm thì ngon quên đường đi lối về.
Ở quê có nhiều món ăn mà chỉ nghe nhắc đến tên thôi đã cồn cào trong dạ. Tô canh chua cá rô phi đồng nấu mẻ gợi cho ta nhớ về mùa đồng cuối vụ. Ơ kho quẹt của mẹ ngon hơn khi có sự góp mặt của loại rau vườn: rau lang, rau muống, đậu bắp, rau mồng tơi, rau cải. Đến lúc nông nhàn thì mẹ thường nướng con cá trê đồng làm gỏi cùng bắp chuối thưởng thức ngon cơm. Bữa cơm gia đình của vùng quê đầy rau xanh còn được góp vị bởi bông mướp.
Bông mướp sẽ được tỉa bớt từ khi còn nụ xanh để làm nhiều món ăn mà chỉ người “nhà quê” mới biết cách chế biến. Nụ mướp còn xanh sẽ có vị bùi, vị ngọt đánh gục vị giác của người thưởng thức. Bông được lặt kĩ, rửa sạch để ráo. Những nụ mướp nho nhỏ xinh xinh nhìn bình thường nhưng hứa hẹn sẽ được nấu lên thành những món ngon góp cho không khí sum họp đầm ấm của gia đình. Bông mướp luộc làm đơn giản chấm với chén nước tương cay, chén cá kho mà ngon phải biết. Cái màu xanh non của nụ điểm thêm màu vàng tươi rói của bông vừa nở tuy đạm bạc nhưng lại như bức tranh hài hòa của đồng quê. Bông mướp xào tỏi, xào thịt bò, thịt heo cũng ngon không kém.
Người đi xa chỉ ước được ngồi vào mâm cơm với những hương vị thân quen, bình dị của quê nhà là cảm thấy hạnh phúc vô bờ bến.
Bông mướp vàng thương chàng em hái
Nấu canh tôm đồng tuy đạm bạc mà say
Món canh mướp nấu với tôm đồng: tôm lột vỏ giã dập ướp gia vị cho thấm, rồi bắc xoong khử tỏi rồi xào tôm nấu với bông mướp. Món canh bông mướp có vị ngọt mát và thơm nhẹ ăn kèm cơm với món kho thì nồi cơm sẽ hết veo. Bông mướp tuy là món quà của đồng nội nhưng không phải lúc nào muốn ăn là có vì phải theo mùa.
Một dĩa bông mướp luộc chấm chao mặn mòi tình quê. Một tô canh bông mướp ngọt mát, hài hòa mộc mạc nét quê. Một thau bông mướp trộn cùng với tép khô nên hương nên vị. Những món ăn không lấy gì “sang trọng” nhưng lại trở thành đặc sản. Nghe có vẻ như nói quá nhưng bằng cảm nhận của người con sinh ra và lớn lên ở miền quê, bằng tình cảm nhung nhớ của những đứa con xa nhà. Có ba mẹ, có tình quê chở che nhau khi tối lửa tắt đèn.
Nghe tên đã thấy nhớ quê, nhớ thời còn khó khăn tự trồng giàn mướp cho nó leo lên cây mít bên hiên nhà. Rồi cứ chiều chiều mấy chị em lại leo lên hái bông luộc chấm cá kho với bữa cơm chiều ấm cúng bên ba mẹ. Nhớ rau bù ngót, nhớ ngọn mồng tơi, nhớ con rô đồng chiên xù chấm mắm. Nhớ ơ kho quẹt chấm dĩa rau luộc, nhớ tô canh chua với con cá rô phi đồng nấu mẻ. Nhớ quá đi thôi bông mướp ngoài giàn. Nhớ quay quắt trong từng ngày giãn cách. Bạn gọi điện thoại về thèm canh bông mướp nấu tôm quá bậu ơi!
P.T.M.L
