P.H – Mai Anh
(Vanchuongphuongnam.vn) – Ngày 25/4, kỷ niệm 46 năm ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, Nhà xuất bản CAND – Cơ quan đại diện Cục Truyền thông CAND phối hợp với Trường Đại học Sư phạm TP Hồ Chí Minh, Hội Nhà văn TP Hồ Chí Minh tổ chức buổi giao lưu, giới thiệu tác phẩm truyện ký “Đường 1C huyền thoại – Những bờ vai con gái” của nhà văn Trầm Hương.
Nhà văn Trầm Hương (phải) giới thiệu về tập sách.
Buổi giao lưu có sự tham dự của 20 nữ thanh niên xung phong (TNXP) từng tham gia chiến đấu và thực hiện nhiệm vụ trên con đường này, cùng sự có mặt của rất đông đảo các em sinh viên Trường Đại học An ninh nhân dân và Trường Đại học Sư phạm TP Hồ Chí Minh…
Nói về nguồn gốc của cái tên “Đường 1C”, ông Chín Tần (Thầy thuốc ưu tú Trần Minh Hữu, nguyên Chủ nhiệm Bệnh xá Trung Đoàn 195 và Liên đội TNXP tuyến đường 1C) cho biết, năm 1966 là thời kỳ cao trào cách mạng kháng chiến chống Mỹ của miền Tây Nam Bộ, vùng giải phóng mở rộng, nối liền 6 tỉnh Khu 9.
Nhà văn Trầm Hương (trái) cùng các cựu TNXP trong buổi ra mắt tập sách
Con đường 1C là tuyến đường tiếp nối đường Trường Sơn, từ miền Đông Nam bộ về tận mũi Cà Mau. Trên tuyến đường máu lửa này, những thanh niên từ 15 tới ngoài 20 tuổi với hơn 2/3 là nữ, đã dâng trọn tuổi xuân, làm nhiệm vụ vận chuyển vũ khí, lương thực, đón bộ đội từ miền Bắc vào chi viện chiến trường miền Tây Nam bộ… từ năm 1967 tới ngày thống nhất đất nước.
Nhà văn Trầm Hương (Phó Chủ tịch Hội Nhà văn TP Hồ Chí Minh) là cây bút có nhiều thành công trong các tác phẩm viết về chiến tranh cách mạng. Và ở tác phẩm mới nhất của chị “Đường 1C huyền thoại – Những bờ vai con gái” – NXB Công an nhân dân, đã đoạt giải Khuyến khích trong cuộc thi tiểu thuyết, truyện, ký về đề tài “Vì an ninh Tổ quốc và bình yên cuộc sống” lần thứ tư năm 2020 lại vừa được tái bản trong thời gian ngắn.
Nhà văn Bích Ngân (áo đen) Chủ tịch Hội Nhà văn TPHCM tham dự buổi ra mắt
Đây là một tác phẩm văn học phi hư cấu, được nhà văn Trầm Hương kể lại một cách chi tiết về con đường “Trường Sơn giữa Đồng bằng” 1C, từ ngày ra đời cho tới tháng 4/1975. Kể lại những gian khổ, vượt qua cam go khốc liệt trong đạn bom hủy diệt, sự hy sinh tuổi thanh xuân của lực lượng nữ Thanh niên xung phong (TNXP) trên con đường huyền thoại này…
“Tôi sắp xếp mọi thứ cần thiết chuẩn bị cho chuyến đi về miền Tây để gặp gỡ các nhân chứng tuyến đường 1C huyền thoại. Vậy mà giải thích đường 1C là gì, tôi không biết phải bắt đầu từ đâu để nói lên tầm vóc to lớn của tuyến đường mà chính những người trong cuộc đã thốt lên: “Chắc chắn không ai nhớ và ghi chép xuể, cũng không bút mực nào tả hết sự gian khổ, hy sinh của lực lượng TNXP trên tuyến đường huyền thoại này” – nhà văn Trầm Hương cho biết.
“Đường 1C huyền thoại – Những bờ vai con gái” gồm 9 chương: Mẹ ơi, đường 1C là gì? Họ là ai, họ từ đâu đến?; Những người con gái không có tuổi, sức chịu đừng gian khổ; Những chiến công huyền thoại; Voi, trâu, bò cùng vào trận; Những “chiến sĩ áo trắng” trên tuyến đường 1C; Những cái chết đau thương; Những tấm gương anh hùng; Những mảnh đời sau chiến tranh; Tấm lòng đồng đội.
Trang sách mở đầu với lời đề đã làm người đọc thấy xúc động: “khi chiến tranh qua đi, những người con gái năm xưa đã bỏ lại nhan sắc, tuổi thanh xuân nơi tuyến đường ác liệt. Nhiều người năm xuống nơi bưng sâu,lung, bàu, dưới lòng sông, cánh rừng, thôn xóm… dọc tuyến đường…”.
Trong buổi giao lưu, những con người từ trang sách bước ra cuộc đời, là chứng nhân của tuyến đường lịch sử đã kể lại, chia sẻ những câu chuyện cảm động về những ngày bi tráng không quên.
Lòng yêu nước đã khiến những cô gái trẻ ra đi, dấn thân vào nơi tuyến đường ác liệt, được xem là “Trường Sơn giữa đồng bằng”, nơi sắt thép có thể tan chảy nhưng con người thì trụ lại để chiến đấu, lập nên những chiến công to lớn. Và vì thế, họ đối mặt không ít khó khăn, gian khổ, hy sinh, tổn thất.
Bà Lê Thị Út Mãnh, người con gái tham gia lực lượng TNXP tuyến đường 1C khi mới 16 tuổi, Đại Đội trưởng Đại đội Hòn Đất, Kiên Giang xúc động nói: “Không a nhớ và ghi chép hết, cũng không bút mực nào viết hết sự gian khổ, hy sinh của TNXP 1C…”.
Không chỉ đối mặt với sức mạnh chiến tranh hủy diệt của địch, những nữ TNXP trên con đường huyết mạch đồng bằng Nam Bộ còn phải chiến đấu kiên cường với bệnh tật, thiên tai, hiểm họa rình rập nơi con đường họ bám trụ.
Chỉ nói về việc vệ sinh tắm rửa hay quần áo, các chị em phụ nữ khi ấy cũng có nhiều câu chuyện khiến thế hệ hôm nay nghe được phải kìm nén cảm xúc. Chị Nguyễn Thanh Hồng (Cà Mau) kể: “Chúng tôi không dám chải đầu vì mỗi lần chải, tóc rụng thành từng nắm. Chúng tôi không dám soi gương, cũng không dám nhìn mình dưới mặt nước, bởi vì chúng tôi quá xơ xác, tàn tạ…”.
Những câu chuyện và những kỷ niệm được các chị em TNXP kể lại với những cảm xúc bồi hồi, xúc động, gợi nhớ về một thời hào hùng và cũng đầy hy sinh gian khổ.
Cuộc giao lưu đã góp phần kết nối các thế hệ, để những người tuổi trẻ hôm nay hiểu thêm những hy sinh, mất mát của thế hệ đi trước, càng trân quý những ngày hòa bình.
P.H- M.A
