Ghi chép của Trần Đình Nhân
(Vanchuongphuongnam.vn) – Rét dữ. Nghe báo thời tiết, các tỉnh biên giới phía Bắc tiếp tục rét đậm, có nơi xuống âm độ mà kinh. Vậy mà tôi lại xuất hành lên tỉnh biên giới Hà Giang vào những ngày này, chỉ để mục sở thị một việc đã và đang diễn ra, đó nhà cung cấp Nam dược lương y Nguyễn Thị Huyền – Hội viên hội Nam Y Việt Nam.
Lương y Nguyễn Thị Huyền
Tôi có chút kiến thức về y học cổ truyền là nhờ học mót của mấy cao nhân. Gần đây, trên mạng xã hội, thậm chí là báo chí thường quảng cáo tràn cung mây về nhiều loại thuốc, nhất là về mỹ phẩm dành cho phái đẹp; chuyện chăn gối của phái mày râu. Rồi bệnh xương khớp đến các chứng Gout của mấy ông bợm nhậu… và … Dân thì người tin, kẻ ngờ. Tôi cũng thấy rối tinh! Người ta quảng cáo đủ trò để bán thuốc! Nào là khuyến mại 100 suất đầu tiên, mua hai tặng một…
Một hôm, tôi vô tình bắt gặp một cô gái còn rất trẻ so với tuổi tôi trên mạng Facebook. Tôi bấm vào đường link thì hiện ra một cô gái người dân tộc khá xinh với khuôn mặt chất phác, hồn hậu, đó là Nguyễn Thị Huyền. Trên trang, Huyền thông tin rất cụ thể về địa chỉ đang làm việc tại Bệnh viện Đa Khoa huyện Quang Bình, tỉnh Hà Giang. Đồng thời cũng thông tin nghề thuốc nam gia truyền 100% thảo dược từ thiên nhiên như: Cao gắm, cao xương khớp, trĩ, sỏi thận… tôi tò mò về một chuyện!
Số là thế này, vợ tôi khi sinh nở, do chúng tôi thiếu kinh nghiệm nên bà xã mắc phải bệnh trĩ, tôi nghe nhiều người mách nước nhưng hoàn toàn vô hiệu. Tôi như người mắc nợ vì để bà xã mang bệnh này suốt ¼ thế kỉ. Tôi liền nhắn tin qua messeger. Huyền trả lời nhưng yêu cầu, tôi phải gửi được hình trĩ xem thế nào. Xong việc Huyền nói: Tháng này là tháng 7, em không bán thuốc và chỉ hành thiện. Tôi nghĩ, nếu bệnh khỏi thì thiếu gì cách để trả ơn nên bảo: “Việc đó thì tùy em! Trước tiên nói lời cảm ơn em cái đã”. Vài ngày sau, tôi nhận được một bịch thuốc do Huyền gửi về bằng đường bưu điện. Vợ tôi là người cần mẫn, uống khá chăm chỉ nhưng do bệnh lâu ngày nên tiến trình chuyển bệnh khá chậm. Huyền phải gửi đến lần thứ ba bệnh mới chuyển rõ ràng. Tôi bắt đầu tò mò cô gái Nam dược này thì ngày 22 tháng 10 năm 2020, tôi bắt gặp Huyền trên VTC6 trong chương trình truyền thông: “Thầy thuốc Việt Nam vì sự nghiệp phát triển y học thương hiệu vàng và chăm sóc sức khỏe sắc đẹp” được tổ chức tại Trung tâm bồi dưỡng đại biểu dân cử Hoang Cầu – Hà Nội. trong chương trình này Huyền được nhận liền lúc hai chứng nhận danh hiệu, một là “Thầy thuốc Nam tiêu biểu năm 2020”, hai là “Cao Gắm dân tộc Tày Hà Giang điều trị Gout và xương khớp” của Huyền đạt thương hiệu vàng về chăm sóc sức khỏe Việt Nam. Nhưng theo Huyền, cao Gắm chữa Gout thì rất hiệu quả nhưng chữa xương khớp thì cần phải kết hợp với một toa thuốc khác.
Lần thứ ba gửi thuốc cho vợ tôi, Huyền còn kèm tặng tôi hai lọ chè Thảo dược. Đây là loại chè khá đặc biệt, nấu như nấu chè xanh, đun sôi rồi để nhỏ lửa chừng 10 – 15 phút uống thay nước hàng ngày. theo thông tin từ Huyền, đây là loại thảo dược trị được bệnh nám da, tàn nhang và trứng cá khiến người ta có làn da mịn trắng hồng, không cần đánh phấn; tăng cường sinh dục cho cả nam và nữ; cải thiện chức năng gan và làm tăng trí nhớ và tuổi thọ con người… Huyền cho biết, có những bệnh nhân trị nám da mặt. Sau khi khỏi đã trở thành điểm tiêu thụ loại chè thảo dược này. Còn riêng tôi mới chỉ uống chừng 10 ngày thì vài mụn cơm trên cẳng tay đã không cánh mà bay, một vài vết nám trên mặt đã có hiện tượng bong tróc, đường trung tiện cũng xuất hiện thông thoáng hơn – đây là thông tin do chính tôi khẳng định sau thể nghiệm.
Tôi lặn lội về Hà Giang chuyến này, ngoài muốn mục sở thị về kiến thức Nam dược của cô gái trẻ dân tộc thiểu số ở vùng cao Hà Giang này, còn một lí do rất hấp dẫn là chuyện Huyền đang thực hiện một mẻ cao điều trị xương khớp.
Tôi có mặt tại huyện Quang Bình, tỉnh Hà Giang vào lúc chiều sắp xẩm. Hoàng Văn Thành, một sỹ quan Quân đội nhân dân Việt Nam, chồng Huyền đón tôi từ Hotel Hoàng Long về nhà riêng chỉ già 100m tại tổ dân cư số II thuộc thị trấn Yên Bình. Chiều miền cao xuống thật nhanh. Khí lạnh hun hút nhưng căn bếp của vợ chồng Huyền rực lửa, nồi cao đã sang ngày thứ tư. Ở đây, tôi đã sở thị xem mẻ cao được nấu thế nào! Để được một mẻ cao xương – khớp đúng nghĩa cũng không giản đơn chút nào. Trước tiên phải có đủ trên 100kg dược liệu, bao gồm trên 20 vị thuốc gia truyền, đó là những vị thuốc mang tính “quân – thần – tá – sứ”… các chất kích thích tạo môi trường để sản sinh ra tân dịch, sản sinh tân tế bào để thay thế những tế bào bị lão hóa trong trình vận hành của xương khớp. Nồi cao phải qua một thời gian dài 7 ngày 7 đêm, vị chi bằng 168 giờ đồng hồ, người nấu cao phải sử dụng bốn chiếc nồi 100 lít, ba nồi ninh thuốc, một nồi nấu cho cạn nước thuốc chắt được từ ba nồi kia. Sau đó là công đoạn lọc nước thuốc. Cuối cùng nước thuốc đã lọc sạch được cô lại thành cao. Ở đây, tôi gặp ông Hoàng Văn Tầm, bố chồng của Huyền – một người đàn ông đã bước sang tuổi 66 nhưng da dẻ đỏ au, mịn màng, nếu không nói là quá đẹp so với tuổi tác. Ông cho biết, nhà ông cách đây 15km. Gia đình ông hành nghề thuốc gia truyền đến ông là đời thứ bốn. Nhưng các cụ chỉ truyền lại cho con dâu, trên cơ sở đứa con đó phải đam mê, siêng năng và có tâm cứu người. Vợ ông là Hoàng Thị Đua truyền cho con dâu ông là đời thứ năm. Ông khẳng định thêm: Thật may, con dâu cả Nguyễn Thị Huyền của ông, không những có bằng cao đẳng Tây y mà còn thừa kế từ thời còn rất nhỏ nghề thuốc gia truyền của Bà nội và Mẹ đẻ thuộc dân tộc Ngạn ở đất Vị Xuyên.
Đêm vùng cao, sương giăng lãng đãng, trong căn bếp đỏ lửa. chúng tôi ngồi quây quần bên những nồi nấu cao đang sôi réo cùng nhâm nhí loại rượu chắt ra từ thảo dược do Huyền tự tay cất với thịt trâu khô. Nghe chuyện từ Thành chồng của Huyền, từ gia đình chồng đến của láng giềng… đã đưa tôi từ hiện tại về quá khứ, rồi từ quá khứ về hiện tại. Lương y trẻ Nguyễn Thị Huyền sinh năm 1988 người con của dân tộc Ngạn thuộc bản Lù, xã Kim Thạch, Huyện Vị Xuyên, tỉnh Hà Giang. Câu chuyện từ xưa dẫn tôi trở lại với tuổi ấu thơ của cô bé Huyền, cô bé mới 10 tuổi đã nằng nặc đòi theo bà nội và mẹ trèo đèo, lội suối để học tìm cây thuốc quý trong rừng… rồi cả những ca trị bệnh của bà nội, của mẹ cho bà con dân bản đã ăn sâu trong tri thức của em. Huyền có thể dùng nguồn Nam dược trị được U xơ, U nang buồng trứng, giúp chị em giữ được nguyên thiên chức của mình. Riêng bệnh triệt sản, Huyền tâm sự rất thật: “Làm co lên thì được chứ chưa có khả năng thả xuống”. Huyền khẳng định, bài thuốc trị xương – khớp, trị bệnh U xơ – U nang buồng trứng, chè thảo dược chữa nám – tàn nhang và cải thiện chức năng tình dục của cả nam lẫn nữ là Huyền thừa kế từ bà nội và mẹ đẻ. Khi lấy chồng về Đất Quang Bình hiện nay, Huyền được mẹ chồng trực tiếp truyền nghề thuốc gia truyền của dòng họ Hoàng thuộc dân tộc Tày gồm các bài thuốc điều trị các bệnh: Trĩ nội – trĩ ngoại, sỏi thận, viêm xoang, đau dạ dày, viêm da cơ địa. Theo ông Hoàng Văn Tầm, các bài thuốc là của tổ tiên ông để lại truyền cho các thế hệ mai sau với tình thần cứu người là trên hết! Người đi sau phải có cái tâm lớn mới giữ gìn và phát triển được nghề. Ngược lại, người đi trước truyền lại cho đời sau cũng phải biết “chọn người mà gửi”, biết cách để truyền được hết cái “tinh hoa” của bài thuốc thì mới mong tài sản không bị mai một…
Sau hai ngày, hai đêm thức ngủ với Hà Giang. Thời gian chưa đủ dài để chiêm nghiệm thấu đáo về miền đất – con người nơi đây. Nhưng tôi có thể tin lắm chứ về một tương lai gần của một nữ lương y trẻ có tâm, có khát vọng và luôn có động cơ học hỏi để khẳng định vị trí Nam dược gia truyền của mình. Tôi viết bài này dựa trên tinh thần một phần đã thể nghiệm, một phần mắt thấy tai nghe và cũng nghe người khác kể lại. Tuy nhiên, tôi vẫn nghĩ đây là một thông điệp của cá nhân mình gửi tới bạn đọc xa gần cùng tham khảo, cùng góp sức xây dựng một nền nam dược nước nhà ngày càng thịnh vượng. Và cũng mong sao giúp được những ai tin dùng và yêu thích Nam dược. Tôi mạn phép được ghi số điện thoại 0948291966 của Lương y Nguyễn Thị Huyền trong bài viết này, mong sao đến được những độc giả có duyên phận với Nam dược.
Hà Giang – Quảng Ninh trung tuần tháng 1-2021 T.Đ.N
