Tản mạn ngày tết Độc lập

970

Nguyễn Duy Xuân

(Vanchuongphuongnam.vn) – Chẳng biết tự bao giờ, ngày lễ Quốc khánh 2-9 được nhân dân ta gọi là Tết Độc lập. Từ hồi còn bé tí ti, tôi đã biết đến cái tết độc đáo này rồi. Mà đã là Tết thì thiêng liêng và vui vẻ lắm.

Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc tuyên ngôn độc lập tại Quảng trường Ba Đình

Hồi chiến tranh rồi sau này cả thời bao cấp, có hai cái Tết hấp dẫn với bọn trẻ nhất. Đó trước hết là Tết Nguyên đán, rồi sau nữa là Tết Độc lập. Đơn giản vì hai cái Tết ấy, cả nhà được ăn cơm có thịt. Tết Trung thu thì chỉ vui chơi với vài ba cái kẹo thôi.

Trước ngày 2-9 mấy bữa, loa công cộng trước ngõ nhà tôi đã vang lên thông báo của hợp tác xã nhắc nhở bà con chuẩn bị đón Tết. Thế nào cũng có món mít tinh chào mừng Quốc khánh nhưng cái được mọi người ngóng đợi nhất là chuyện quà tết: Mấy lạng thịt, bao thuốc lá, gói trà.

Ở nông thôn, ngày Tết Độc lập hợp tác xã tổ chức mổ bò, lấy thịt chia theo nhân khẩu. Xế trưa, đã thấy bố tôi xách một xâu thịt về nhà. Cả làng bỗng nổi lên âm thanh quen thuộc, tiếng dao thớt chặt bằm vang lên. Bọn trẻ thì hồ hởi, vì lâu lắm rồi chúng mới được ăn cơm có thịt, mà lại thịt bò thui mới độc chứ. Tôi được mẹ giao nhiệm vụ hái lá kinh giới sau vườn để ăn với món bò tái chấm tương, đặc sản nổi tiếng của xứ Nam Đàn quê tôi. Bữa cơm ngày Tết Độc lập thời chiến tranh, thức ăn tuy chẳng sang trọng gì, nhưng sao mà đầm ấm, nặng tình, nặng nghĩa. Cái tình gia đình, cái tình đất nước, quê hương.

Con đê chạy dọc làng, giăng đầy những chiếc nong to, với các câu khẩu hiệu viết bằng nước vôi, chào mừng Quốc khánh và cả những câu khẩu hiệu cổ vũ cho quyết tâm đánh Mỹ.

Trên triền núi Trét bên hữu ngạn sông Lam người ta còn khắc câu “Quyết tâm đánh thắng giặc Mĩ xâm lược”, đứng xa hàng cây số vẫn thấy rõ mồn một. Tụi phi công Mĩ chắc hẳn phải run tay khi nhìn thấy câu khẩu hiệu như vậy cho nên mới ấn nút tùm lum, làm bom rơi cả vào xóm làng hại thường dân vô tội để rồi choáng mắt trúng lưới lửa phòng không của ta. Giá như bây giờ, trước sảnh mỗi công sở người ta cũng giăng những câu khẩu hiệu kiểu như “Quyết tâm chống giặc tham nhũng”, “Quyết tâm vạch mặt chỉ tên bọn tham nhũng” thì chắc chắn giặc tham nhũng sẽ mất hết tinh thần, không còn gan ruột nào để mà bòn rút của công.

Bây giờ, chẳng mấy ai gọi Tết Độc lập nữa. Chỉ biết đó là ngày Quốc khánh, ngày mà công chức nhà nước và người lao động được nghỉ ngơi. Không còn cái khái niệm ăn Tết nên “chất” Tết hình như cũng mai một.

Cuộc sống hiện đại cuốn con người vào vòng xoáy của nó, nhất là giới trẻ. Ngày Tết, ngày lễ chỉ còn mang ý nghĩa đấy là dịp nghỉ ngơi, xả xú páp sau những bận rộn, vất vả với công việc làm ăn.

N.D.X