Khi virus corona lây lan khắp Vũ Hán vào tháng trước, WHO dựa vào các thông tin từ Trung Quốc để nói rằng nước này xử lý được dịch.
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tiếp Tổng giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus tại Bắc Kinh. Ảnh: Xinhua.
Và khi dịch viêm phổi lan ra khắp các tỉnh thành Trung Quốc cũng như nhiều quốc gia khác, Tổng giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus vẫn ca ngợi “sự minh bạch” của Bắc Kinh, dù có bằng chứng cho thấy giới chức Trung Quốc đã yêu cầu những người cảnh báo sớm giữ im lặng và hạ thấp mức nghiêm trọng của dịch.
Hiện giờ nhiều người đặt câu hỏi liệu những lời ca ngợi của WHO trong những tuần đầu đối phó dịch có tạo ra lầm tưởng và tâm lý chủ quan, vô tình tạo cơ hội cho virus lây lan hay không.
“Chúng tôi đã bị đánh lừa”, Lawrence Gostin, giáo sư luật y tế toàn cầu tại Đại học Georgetown, cố vấn cho WHO, nói. “Dựa vào những gì WHO và Trung Quốc nói, tôi và các chuyên gia y tế cộng đồng khác đã trấn an công chúng rằng dịch này không nghiêm trọng và chúng tôi có thể kiểm soát được”.
“Chúng tôi đã tạo ra cảm giác an tâm giả tạo”, ông nói thêm.
Dịch viêm phổi đã lây lan ở 26 quốc gia và vùng lãnh thổ, khiến ít nhất 1.018 người chết hơn 43.000 người nhiễm. Xử lý một loại dịch mới không bao giờ dễ dàng. Trong khủng hoảng, WHO, cơ quan thuộc Liên Hợp Quốc có trụ sở tại Geneva, phải làm việc với các nước thành viên để có được thông tin và phối hợp phản ứng.
Các chuyên gia am hiểu hoạt động của WHO nhấn mạnh rằng chính sách ngoại giao cẩn trọng và những lời ca ngợi công khai có thể giúp các quốc gia đang gặp khủng hoảng không trở nên khép kín với thế giới bên ngoài.
Cơ quan này đã học được những bài học quý giá từ dịch SARS năm 2002, khi Trung Quốc ban đầu cố gắng che đậy dịch. Một số chuyên gia đánh giá trong khủng hoảng lần này, WHO đã hành động đúng.
Nhưng một số người bày tỏ lo ngại về việc WHO dễ dàng chấp nhận dữ liệu và đánh giá của Trung Quốc trong giai đoạn đầu bùng phát dịch mà không nghi ngờ. Họ cũng cảnh báo những lời khen ngợi liên tục của WHO với Bắc Kinh sẽ làm lung lay uy tín của cơ quan.
“Tôi lo ngại liệu họ có thể lãnh đạo phản ứng quốc tế hiệu quả hay không”, Yanzhong Huang, chuyên gia từ Hội đồng Quan hệ Đối ngoại, Mỹ, nói. “Người dân vốn tin tưởng cơ quan này là ‘bên bảo vệ sức khỏe toàn cầu’ vì họ có chuyên môn và trung lập về chính trị”.
Theo Vnexpress
