(Vanchuongphuongnam.vn) – Tài trí Ức Trai tỏa rạng ngời / Tâm công sách lược hiến dâng đời / Bình Ngô một áng lưu muôn thuở / Gia huấn trăm câu đọng ý lời…
Nhà thơ Ninh Giang Thu Cúc.
Cảm đề: ‘Lễ nghi học sĩ Nguyễn Thị Lộ với thảm án Lệ Chi Viên’
(Kính tặng chủ biên Hoàng Đạo Chúc và Hội đồng biên khảo)
Chiêu tuyết công dày nhóm sĩ phu
Trả bà danh tiết sáng muôn thu
Bắc Hà nhiều khách đầy tâm huyết
Hà Nội bao người trọn đạo sư
Thảm án ngậm ngùi đau hậu thế
Chi Viên uất ức buốt gia tư
Thầy Hoàng Đạo Chúc cùng thân hữu
Công lý kêu cầu – huyết lệ thư
Lệ thư tha thiết giải trình mong
Đồng cảm gần xa quyết một lòng
Góp sức chung tay hoàn nghĩa cả
Xây nền hiếu thuận vị non sông
Ra công tôn tạo vùng hương hỏa
Dốc chí đi về chốn tịnh không
Đất cũ Khuyến Lương đền điện mới
Uy linh học sĩ rạng trời đông
Tài… Họa…
(Kính dâng anh linh Nữ quan Nguyễn Thị Lộ – phu nhân của Gián nghị Đại phu thừa chỉ Nguyễn Trãi)
Cô thần nuốt hận nghìn năm
Tiên vương hỡi có thấu chăng nỗi này
Công chưa định – “tội” đã đầy
Đỉnh chung mờ mắt một bầy sói lang
Mưu ma chước quỷ sẵn sàng
Dã man gắp lửa bỏ sang tay người
Xót xa trăm họ rối bời
Thương Người đức hạnh vận thời dở dang
Tài hoa nghiệp dĩ đeo mang
Kinh luân một gánh Ngọc Vàng sánh đôi
Cùng nhau thề nguyện một lời
Mong đem trí lực dâng đời óc tim
Làm cho trăm họ ấm êm
Ngoại giao – nội trị – vững bền – thẳng ngay
Bởi lòng đố kỵ xưa, nay
Thị Anh – bè lũ – đêm ngày mưu toan
Đặt điều giá họa vu oan
Án kêu ba họ – bầu đoàn – tru di
“Lệ Chi Viên” hận còn ghi
Cỏ cây hoa lá sầu bi úa màu
Một trời mây nước đỏ au
Máu loang uất khí đất đau nỗi niềm
Bõ bèn chi chút áo xiêm
Hậu triều ban bố – ân triêm đền bồi
Tân quân liệu có phục hồi
Hoàn sinh ba họ ngút trời oan sai
Minh oan cho bậc sắc tài
Tôn xưng tiết hạnh cho Ai thỏa lòng
Tư Thành dẫu có thành tâm
Vẫn chưa làm được điều cần thiết kia
Oan, ưng, phải rạch ròi chia
Chớ đừng lấp lửng giữa bia miệng đời
Kỳ oan phong vận Người ơi
Tài đi theo họa, kêu trời thấu chăng?
Hậu sinh nhiều kẻ bất bằng
Cảm thương Thị Lộ nên trăn trở hoài
Nỗi đau nghìn năm
(Kính dâng danh nhân văn hóa Ức Trai Nguyễn Trãi)
Tài trí Ức Trai tỏa rạng ngời
Tâm công sách lược hiến dâng đời
Bình Ngô một áng lưu muôn thuở
Gia huấn trăm câu đọng ý lời
Nghĩa lớn đượm nhuần tâm nhớ mãi
Tình sâu oan khuất dạ nào nguôi
Nổi chìm ba họ đau lòng nước
Riêng bậc kinh luân khó ngậm cười
Sắc tài hệ lụy
(Viết tặng cuộc tình đẹp và bi tráng của Lễ Nghi Học sĩ Nguyễn Thị Lộ)
Lệ Chi Viên ừ Lệ Chi Viên
Trăm họ lòng đau vọng cửu tuyền
Thương bậc trung thần lâm kiếp nạn
Tiếc người đức hạnh vướng oan khiên
Côn Sơn mây phủ hờn non nước
Lều Cỏ sương mờ lạnh bút nghiên
Mấy thuở sắc tài ngoài hệ lụy
Nghìn thu sấp ngửa cuộc phong yên.
Ngậm ngùi oan sai
Côn Sơn mây trải niềm đau
Lệ Chi Viên máu đỏ au tim hồng
Trung thần dạ thẳng lòng trong
Đâu ngờ kế hiểm mà đong sự đời
Oan khiên chót vót cao vời
Pháp trường ba họ kêu trời khản hơi
Lá hoa lã tã rụng rơi
Sông sôi máu lệ núi phơi gan bầm
Uất căm bè lũ quyền thần
Hại người tài đức trí nhân trọn bề
Triều đình ong kiến u mê
Thị Anh lấp liếm tỉ tê Pháp đình
Người thương nhu nhược làm thinh
Kẻ gian cơ hội rập rình mưu toan
Khuyển Ưng áo mão hân hoan
Đăng quang ngất ngưởng ân oan phớt lờ…
Nỗi đau hậu thế vô bờ
Ngậm ngùi dâng nén hương thơ gửi Người.
N.G.T.C
