(Bài viết nhân dịp kỷ niệm lần thứ 30 ngày mất của mẹ tác giả)
(Vanchuongphuongnam.vn) – Đã lâu rồi tôi thèm bánh đúc má tôi làm, một món ăn mà người quê ai cũng biết làm, nhưng với bánh đúc mà má tôi làm bà con làng xóm đến bây giờ ai cũng nhắc: Bánh đúc bà Tám làm mà ngon nhất!
Ảnh internet
Đối với tôi thì cái hương vị bánh đúc của má tôi làm nó in sâu vào tâm thức, mỗi lần về quê ăn bánh đúc tôi là nỗi nhớ mùi vị bánh xưa cồn cào. Bây giờ quê tôi ( Quế Sơn – Quảng Nam) bánh đúc cũng đã trở thành đặc sản, người dân làm không những ăn mà còn làm bán ăn điểm tâm buổi sáng ,cho những giỗ đám, cưới hỏi hay tiệc liên hoan như bánh gói Hoà Vang. Với tôi, bánh đúc bây giờ còn thua xa bánh đúc má tôi làm về độ dẻo dai thơm ngon, đặc biệt là không có chất phụ gia. Thường thường người ta làm bánh đúc muốn trắng, vừa dai vừa giòn không bị khô, nứt gảy thì người ta ngâm gạo với phèn chua, nhưng bánh má tôi làm đặc biệt là không dùng phèn chua nhưng vẫn trắng, dai giòn thơm ngon. Để cho bánh được ngon, bà chọn lựa chất lượng gạo rất kỹ, gạo không mọt, không có mùi hôi bao, không quá cũ, không có một hạt thóc,hay cát sạn, đem ngâm qua nước vôi ăn trầu, sau đó cho nước giếng vào vút cho đến khi gạo nước trong trắng không con một chút bợn đục rồi mới cho vào cối xay bột, một kỷ thuật quan trọng để bánh được dẻo giòn là việc lấy trùng, kỷ thuật lấy trùng không có một công thức về lượng nên không dễ ai cũng làm được. Sau khi thử trùng xong đạt rồi mới cho bột vào sọt tre lót lá chuối đưa vào nồi để hấp, canh lửa và thời gian vừa để cho nước không tràn vào bánh, bánh vừa chín không quá lửa không bị khô hay nhão thì bánh mới ngon. Sau khi vớt bánh ra, khử dầu phụng với nén thoa lên mặt bánh một lớp mỏng rắc một lớp đầu phụng rang giã nhỏ, để giữ được độ mềm, dai của bánh.
Ngoài những dịp giỗ đám, má tôi còn hay làm bánh ăn uống nước nửa buổi trong những ngày đồng áng. Vì vậy, bà con hàng xóm đều rất thích khi làm công giúp cho nhà tôi, nhất là đến vụ mùa đông xuân, hương vị bánh đúc khi ăn vào sẽ làm ấm bụng cho người dân thôn quê trong cái tiết đông lạnh giá, ăn bánh đúc xong uống một ly nước chè xanh con người lấy lại năng lượng, tinh thần sảng khoái tiếp tục công việc đạt năng suất cao.
Bỗng một chiều thu má tôi đi
Trên tay tôi, má trút hơi dài
Lòng tôi thắt lại, mờ hen mắt
Mất má rồi, tôi biết mồ côi.
Nỗi nhớ cồn cào mãi không thôi
Nhớ hương bồ kết thơm trên tóc
Mặn chát mồ hôi trắng áo ai
Để con sớm hôm đèn sách học
Khôn lớn thành người, đấng nam nhi.
Bỗng một chiều thu má tôi đi
Để lại cho tôi những buổi chiều
Đăm đăm đôi mắt nhìn ra ngõ
Tìm bóng thu về nhớ dáng ai.
Bỗng một chiều thu má tôi đi
Nỗi nhớ cồn cào mãi trong tôi
Hương vị ngày xưa mùi bánh đúc
Đã lâu rồi, nhớ lắm người ơi!
Trần Minh Ánh
Đà Nẵng, 8/8/2024