Thái Thanh – một giọng hát ngân giữa trời xanh

656

(Vanchuongphuongnam.vn) – Trong nền tân nhạc, bà đứng ở vị trí của giọng ca số một với những diễm tuyệt, lộng lẫy, không ai có thể thay thế. 

Thái Thanh – đệ nhất danh ca của nền tân nhạc.

Sáng 18/3 (theo giờ Việt Nam), tin Thái Thanh qua đời được nhiều người chia sẻ trên mạng xã hội. Nhiều người bày tỏ lòng thành kính tri ân đến giọng ca vang bóng một thời.

Tất cả đều bày cảm giác tiếc nuối cho sự ra đi của giọng ca được mệnh danh là “số một” của nền tân nhạc, dù vẫn biết rằng sức khỏe của bà đã yếu suốt nhiều năm nay và cũng hơn chừng ấy năm, tiếng hát Thái Thanh chỉ còn trong băng đĩa.

Thái Thanh vốn là con nhà nòi âm nhạc, chị gái là ca sĩ Thái Hằng, anh rể là nhạc sĩ Phạm Duy, anh trai là nhạc sĩ Phạm Đình Chương, con gái là ca sĩ Ý Lan, nhưng danh ca Thái Thanh cho đến khi tóc đã chuyển màu trắng cước vẫn chẳng hề bị chìm lút giữa những nghệ sĩ nổi tiếng trong đại gia đình mình.

Gia đình nữ danh ca Thái Thanh vốn là gia đình nòi âm nhạc ở Hà thành xưa. Thái Thanh là thứ nữ của ông Phạm Đình Phụng với người vợ hai. Người vợ đầu của ông Phạm Đình Phụng sinh được 2 người con là Phạm Đình Sỹ và Phạm Đình Viêm. Người vợ thứ hai sinh ra Phạm Thị Quang Thái (ca sĩ Thái Hằng – vợ nhạc sĩ Phạm Duy), nhạc sĩ Phạm Đình Chương và con gái út Phạm Thị Băng Thanh (tức danh ca Thái Thanh).

Sinh ra trong một gia đình nghệ thuật tại Hà Nội, Thái Thanh hát từ năm 14 tuổi. Giọng hát ấy trải qua nhiều giai đoạn khác nhau của lịch sử. Bà đặc biệt nổi tiếng từ những năm 1950 và trở thành một trong những giọng ca tầm cỡ nhất suốt nhiều năm sau đó, được đông đảo giai tầng mến mộ.

Tiếng hát Thái Thanh gắn bó đặc biệt với nhạc của Phạm Duy, cũng là anh rể của bà. Bà được coi là người hát nhạc Phạm Duy hay nhất, với đầy đủ những tình tự của quê hương, tình yêu, số phận, kiếp người.

Tiếng hát của Thái Thanh như chính câu hát của Phạm Duy mà bà đã nhiều lần cất lên: “Khóc cười theo mệnh nước nổi trôi”. Tiếng hát có mọi dư vị của đời người, có đủ hỷ nộ ái ố. Tiếng hát mà khi trầm khi bổng, khi cao khi thấp, khi buông khi nắm, khi rắn khi mềm đều có hấp lực đối với người nghe.

Những ca khúc của Phạm Duy làm đưa tên tuổi Thái Thanh lên một tầm cao mới.

Nhiều ý kiến cho rằng Thái Thanh hát không theo bất cứ một quy chuẩn thanh nhạc nào vì bà đã vượt qua cả những khuôn mẫu thông thường. Tiếng hát Thái Thanh là sự kết hợp của Đông Tây kim cổ, của những tinh tế, dân dã phương Đông, với những lộng lẫy, hào sảng phương Tây.

Thái Thanh được biết đến là nữ danh ca có ảnh hưởng lớn ở Sài Gòn trước năm 1975 nhưng cũng là một người mẹ hết mình vì gia đình. Bà dành cả đời để hát và dành toàn tâm sức để chăm sóc 5 người con yêu thương của mình.

Năm 4 tuổi, Lê Đại – con trai út của Thái Thanh bị ốm, được tổ chức Terre Des Hommes đưa qua nước Ý chữa trị 3 năm liền và năm 1971, Lê Đại trở về Việt Nam khi 7 tuổi. Từ khi sang Mỹ, Thái Thanh đảm đương trách nhiệm làm mẹ với rất nhiều nghị lực. Thái Thanh tập lái xe dù không thích thú. Bà vẫn cố gắng để có thể hàng ngày đưa đón con đi học. Sau 2 năm học tại College Golden West, Lê Đại đã được vào đại học Long Beach. Sự kiên trì và nhẫn nại của bà mẹ Thái Thanh đã giúp Lê Đại (nay là Michael Đại Lê) tự tin hơn, yêu đời hơn. Lê Đại tốt nghiệp đại học năm 1996. Sau này thành danh, Lê Đại đều xem mẹ là mẫu phụ nữ chuẩn mực nhất.

Một mình Thái Thanh đảm nhận vai trò vừa là mẹ, vừa thay cha trong việc nuôi dạy con cái. Khi dịu dàng, lúc nghiêm khắc, Thái Thanh luôn mong các con có được căn bản vững chắc về văn hóa và đạo đức. Dù các con của Thái Thanh đều có giọng ca thiên phú, nhất là Ý Lan và Quỳnh Hương, nhưng khi Ý Lan còn nhỏ, Thái Thanh nhất quyết không cho con theo nghề ca hát. Thái Thanh buộc con phải học hành như bao người khác. Nhưng dường như là số phận, sau này Ý Lan đi làm, lấy chồng rồi mới bước vào nghiệp xướng ca và vẫn nổi tiếng dù bước vào nghề rất muộn.

Ý Lan luôn coi mẹ là thần tượng trong cuộc sống cũng như trong âm nhạc, như Ý Lan đã tâm sự: “Mẹ tôi là một người đàn bà tình cảm và rất can đảm. Suốt thời thơ ấu cho đến khi trưởng thành, hình ảnh của mẹ Thái Thanh âu yếm, chăm sóc và yêu thương các con đã ảnh hưởng đến tôi rất nhiều khi tôi làm mẹ. Tình cảm thiêng liêng của mẹ dành cho tôi là niềm hạnh phúc và cả sự may mắn vô bờ bến”.

Thái Thanh và con gái Ý Lan.

Lim