Thơ 1-2-3, sáng tạo trên những đổi mới phù hợp với cuộc sống hiện đại

Loading

Hồ Xuân Đà

(Vanchuongphuongnam.vn) – Nhà thơ Phan Hoàng đã đề ra thể thơ 1- 2- 3 rất rõ ràng, khúc chiết, và chú ý nhất là thể thơ này có một niêm luật chặt chẽ, bố cục hài hòa, nhưng lại là mảnh đất màu mỡ cho các cây bút thơ văn thỏa sức trải nghiệm, cho tài hoa của mình được mang phong cách sáng tạo rất riêng rất độc đáo.

Nhà văn Hồ Xuân Đà

Có lẽ rằng, trong mỗi con người chúng ta, là mỗi cuộc đời khác nhau, và dĩ nhiên tâm hồn, và những trạng thái, va vấp, khoảnh khắc chúng ta gặp trong đời đều khác nhau. Chính vì những nỗi khắc khoải, ưu tư mà chúng ta không thể tiện nói ra với người thân và bạn bè. Cho nên, chúng ta cần giải tỏa tâm lí, vượt qua chính những trúc trắc trên con đường tìm chân lý sống cho chính mình. Có một số người tìm đến những bác sỹ lành nghề, cũng như có một số người tìm đến với văn chương, thơ ca để nhằm xoa dịu những cơn đau, sang chấn tinh thần, cho đến tìm ra những phương châm sống, động lực để đi tiếp con đường cuộc đời vốn không dễ dàng gì với tất cả chúng ta.

Cuộc sống hiện đại cho chúng ta nhiều lợi ích về văn minh, công nghệ, giao thông tiên tiến, nền công nghiệp không ngừng phát triển. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích đó, nó cũng làm cho con người trở nên cô đơn hơn, lẻ loi hơn. Đời sống tinh thần của người dân gần như bị thu hẹp lại với những tin tức tiêu cực hoang mang, bạo lực gia đình, cái xấu như bao trùm tất cả những điều tốt đẹp. Mạng xã hội gần như điều khiển, làm chủ tư tưởng, định hướng cho người dân, rất nhiều bộ phận quần chúng nhân dân, công nhân, tri thức giải trí và tìm hiểu thông tin trên mạng xã hội. Điều này ít nhiều làm ưu tư cho những người làm việc trên mặt trận văn hóa, tư tưởng. Đặc biệt là các nhà văn, nhà thơ, họ khao khát đổi mới sáng tạo, để làm nên những điều giá trị gần gũi, tạo một sân chơi, một nơi giao lưu cho tất cả chúng ta có thể tự sự viết nên những bài thơ, tứ thơ của riêng mình.

Trong thời gian theo dõi trang Văn Học Sài Gòn, tôi được biết đến thể thơ 1,2,3 của anh Phan Hoàng. Với sự hiểu biết sâu rộng về thơ cách tân, đổi mới liên tục trong phong cách sáng tác. Một người có nhiều thâm niên trong ngành văn học nghệ thuật, lại được học tập, nghiên cứu, đào tạo một cách chuyên sâu, mang phong cách riêng, ngôn ngữ được kinh qua học thuật nhiều năm liền. Nhà thơ Phan Hoàng đã đề ra thể thơ 1- 2- 3 rất rõ ràng, khúc chiết, và chú ý nhất là thể thơ này có một niêm luật chặt chẽ, bố cục hài hòa, nhưng lại là mảnh đất màu mỡ cho các cây bút thơ văn thỏa sức trải nghiệm, cho tài hoa của mình được mang phong cách sáng tạo rất riêng rất độc đáo.

Xin trích dẫn về thể thơ 1- 2-3:

“Thơ 1-2-3 mỗi bài thơ là chỉnh thể độc lập gồm 3 đoạn, 6 câu.

Đoạn 1 chỉ có 1 câu gồm tối đa 11 chữ hoặc ít hơn, đồng thời cũng là tên bài thơ, nhằm tránh trùng lắp tên những bài thơ đã xuất hiện.

Đoạn 2 có 2 câu, với mỗi câu tối đa 12 chữ hoặc ít hơn. Còn đoạn 3 có 3 câu, với mỗi câu tối đa 13 chữ hoặc ít hơn. Chữ càng tinh lọc càng đa nghĩa càng giá trị.

Đề tài Thơ 1-2-3 hoàn toàn tự do, nội dung chủ yếu đi từ ngoại cảnh dần vào chiều sâu nội tâm của tác giả muốn biểu hiện

Người làm thơ là một nghệ sĩ sáng tạo. Tôi nhớ có một câu văn nổi tiếng của nhà văn Nam Cao đã gởi gắm những suy tư và những quan niệm sâu sắc của mình về nghề văn và sứ mạng của người cầm bút chân chính. Ông viết: “Văn chương không cần đến những người thợ khéo tay làm theo một vài kiểu mẫu đưa cho. Văn chương chỉ dung nạp được những người biết đào sâu, biết tìm tòi, khơi những nguồn chưa ai khơi và sáng tạo những cái gì chưa có”.

Nhà thơ là những nghệ sĩ sáng tạo. Chúng ta chắc chắn một điều như vậy. Bởi vậy, cho nên việc tìm kiếm những con đường sáng tạo, đổi mới cách viết, cách tân thể thơ để làm nên những sản phẩm chất lượng phục vụ cộng đồng, phải chăng là điều rất nên làm. Những nhà thơ tiên phong trong việc thể hiện với thể thơ 1-2-3, qua những cảm xúc sau:

Tôi khoác lên người tôi chiếc áo bà ba mười ba  

 

Đường kim giun bò dưới ảng nước ngoằn ngèo cộng rau muống

Múi chỉ nổi vồng khoai lang lãng mạn kết tủa đam mê

 

Băng qua cánh đồng cò trắng chấm lửng bầu trời xanh mười tám

Giọt nước mắt chia ly nhuộm chiếc khăn thêu trái tim đỏ thắm

Tôi lần lượt bóc vỏ củ hành thời gian từng lớp cay xè

(Nhà thơ Bình Địa Mộc)

 

Trên sàn diễn cuộc đời, vai nào rồi cũng hết

 

xấu tốt, thiện ác, phật ma, đại ngã vô ngã

tùy vào sự chọn lựa của mình

 

trang phục, phấn son rồi sẽ nhàu nhĩ và tì vết

tham lam, ích kỷ – nghiệp đen đẩy luân hồi biền biệt

sống thật với đời, sống trọn với mình cho nhân cách thăng hoa

(Nhà thơ Trần Huy Minh Phương)

Đi qua một thời gian khá dài, Văn Học Sài Gòn đã có được những thành quả nhất định, số lượng chùm thơ 1-2-3, gửi về khá nhiều, với những cây bút có triển vọng trên cả nước, và cộng đồng người yêu thơ. Dù giữa thời gian dịch COVID 19 vẫn đang khó khăn, cho nền kinh tế, ảnh hưởng ít nhiều đến những người làm công tác văn học, nhưng BBT Văn Học Sài Gòn vẫn đều đặn trao tặng thưởng hàng tháng cho những tác phẩm giá trị. Điều này, phải nói rằng là sự tâm huyết, cố gắng hết mình của những người làm công tác cho nền văn học nước nhà, và công bằng ghi nhận là công sức chủ trương của nhà thơ Phan Hoàng.

Nếu có thể, chúng ta một lần đọc những chùm thơ được tặng thưởng, để hiểu được sự sáng tạo của thể thơ mới 1- 2-3, để rất lấy làm phấn khởi cho việc nâng cao tinh thần của người dân.  Những câu thơ làm cho tâm hồn trở nên nhẹ nhàng, phải chăng đó là liệu pháp tâm lý, và thơ ca mang lại cho chúng ta rất nhiều giá trị đó chăng?

 

Ước đời là một trang cổ tích

 

Ước phố xanh tươi, không bụi phủ quây mờ

Không ngày nắng chói chang, không ngày mưa bão dội

 

Con đường mỗi ngày em đi, không mịt mù bụi khói

Người qua người không hững hờ bước vội

Đời đủ nhơn từ và chia sẻ, yêu thương.

(Nhà thơ Trẻ Phạm Tuyết Hạnh)

 

Vì em là người đàn bà yêu trước

 

 Không có dỗ dành, không có đón đưa

Không nhiều tin nhắn, không lời mật ngọt

 

Anh dửng dưng như kẻ ban ơn

Khoanh tay đứng như tượng đài im lặng

Người đàn bà yêu đắng lòng trước phép lịch sự tình anh

 (Nhà thơ Vũ Lam Hiền)

 

Hiện tượng chỉ là hiện tượng

 

Nhưng hiện tượng lặp lại nhiều lần trở thành bản chất

bản chất hòa trong máu thịt

 

Bản chất khó có thể đổi thay

khi lòng ta bao dung độ lượng

cái xấu sẽ lu mờ bên cái tốt nở hoa.

(Nhà giáo Phạm Thị Hồng Thu)

 

Đồng lương eo sèo, mẹ giàu nỗi lo

 

Mẹ bán thanh xuân, mua từng sợi bạc trên mái tóc

Vết chân chim cười duyên nơi khoé mắt, tiếng lòng vô ngôn

 

Mẹ cho con trơn trắng lụa là, tiểu thư mầm đá

Mẹ cầm tay ngọn gió thổi lửa sau hè con thơ đủ bữa

Đêm khuya, tiếng bụng mẹ biểu tình sôi ùng ục… con nhỡ giấc!

(Nhà thơ Đặng Tường Vy)

Khi vào trang thơ 1-2-3, tôi tạm rời xa những bộn bề lo âu của cuộc sống, để đồng cảm cùng tất cà các nhà thơ, những tâm hồn đa cảm, gửi cảm xúc được suy tư chắt lọc, qua từng câu thơ được cấu thành những thông điệp, với đời sống tinh thần của tôi, có vô vàn lo âu cơm áo gạo tiền, sức khỏe, dịch bệnh, cùng tình cảm con người, thì khi được đồng điệu cùng những nỗi khắc khoải, vốn là phận người, ta sẽ thấu cảm cùng nhau, như “thương người như thể thương thân”. Xin cảm ơn sân thơ 1-2-3, một nơi mà tâm hồn con người bớt đi nhửng rối loạn lo âu, khi được trải lòng, sống đẹp, mạnh mẽ vươn lên trong rộn ràng nhịp đập của con tim, giai điệu vần thơ cứu rỗi chính mình, tiếp tục sống trong vui buồn hạnh phúc.

H.X.Đ