23.6.2018-17:00
Bàng vuông
LẠC VIỆT
NVTPHCM- Lần đầu tiên tôi biết về loài cây này là vào tháng 4.2005 khi lần đầu tiên được đặt chân lên đảo Trường Sa Lớn (huyện Khánh Hòa). Sau hải trình dài ngày trên biển, được bước xuống tàu, lên đảo, bóng mát của những cây bàng vuông cổ thụ là “mái nhà chung” cho khách đất liền. Ai cũng thích thú khi được ngồi dưới bóng râm của bàng vuông, được nghe các chiến sĩ kể về công dụng của những chiếc lá bàng to dùng để gói bánh chưng vào ngày Tết, thay thế cho lá dong hoặc lá chuối trên đất liền. Thích nhất là những ai được tặng một trái bàng vuông để mang về đất liền làm kỷ niệm.
Thoạt nhìn rất dễ nhầm cây bàng vuông với cây bàng thông thường trên đất liền nhưng nhìn kỹ thì rất khác. Đây là loài cây gỗ, lá đơn, mọc cách, phiến lá hình trứng ngược, dài 20-40cm, rộng 10-20cm. Lá rụng vào mùa đông. Thân cây lâu năm một người ôm không xuể và có thể cao 20-25m. Hoa bàng có màu trắng muốt, tím biếc ở đầu nhụy, rất quyến rũ và mọc thành chùm ở đầu cành, dài 10-20cm và chỉ nở vào ban đêm từ mùa xuân đến mùa hè. Quả bàng vuông có đường kính khoảng 9-11cm, hình đèn lồng 4 hoặc 5 cạnh vuông, bên trong là lớp xơ xốp dày bao bọc một hạt có đường kính 4-5cm. Vì quả có hình vuông nên để phân biệt với cây bàng thông thường, người ta đặt tên cho loài cây này là bàng vuông.
Cùng với phong ba, bão táp, bàng vuông là một trong những loài cây đặc thù ở các đảo thuộc quần đảo Trường Sa. Tuy nhiên, bằng cách “nối đất liền gần với đảo xa”, bàng vuông đã dần thích nghi ở đất liền và các đảo gần bờ. Ở đảo Lý Sơn (Quảng Ngãi), bàng vuông được trồng rất nhiều cùng với các loại cây khác và phát triển rất tốt. Nằm bên bờ kênh Nhiêu Lộc – Thị Nghè (TP Hồ Chí Minh), cây bàng vuông có nguồn gốc từ Trường Sa được trồng từ năm 2002 cũng đang phát triển xanh tốt, cao khoảng 8m và đã cho hoa vào mùa xuân hàng năm.
Còn trong khuôn viên cơ quan Tòa soạn Báo Phú Yên hiện cũng có… một cây bàng vuông. Cây bàng này do nhà báo Trần Quới đi tác nghiệp ở Trường Sa cuối năm 2016 đưa về trồng. Sau một thời gian dài chống chọi với thời tiết khắc nghiệt, lạ với môi trường mới, cây bàng vuông chỉ cao gần 1m này vừa mới nhú chồi non, màu xanh của sự sống đã bật dậy.
>> ĐỌC TIẾP VĂN HỌC BIỂN ĐẢO…
