Nguyễn Duy – Nhìn từ xa… Tổ quốc!

1312

11.10.2017-10:11

Nhà thơ Nguyễn Duy

 

>> Nguyễn Duy đến với thơ lục bát thế nào?

 

 

NHÌN TỪ XA… TỔ QUỐC!

 

Ðối diện ngọn đèn

trang giấy trắng như xeo bằng ánh sáng

 

Đêm bắc bán cầu vần vụ trắng

nơm nớp ai rình sau lưng ta

 

Nhủ mình bình tâm nhìn về quê nhà

xa vắng

núi và sông

và vết rạn địa tầng

 

Nhắm mắt lại mà nhìn

thăm thẳm

yêu và đau

quằn quại bi hùng

 

Dù ở đâu vẫn Tổ quốc trong lòng

cột biên giới đóng từ thương đến nhớ

 

*

 

Ngọn đèn sáng trắng nóng mắt quá

ai cứ sau mình lẩn quất như ma

 

Ai?

im lặng

 

Ai?

cái bóng!

 

A…

xin chào người anh hùng bất lực dài ngoẵng

bóng máu bầm đen sõng soài nền nhà

 

Thôi thì ta quay lại

chuyện trò cùng cái bóng máu me ta

 

*

 

Có một thời ta mê hát đồng ca

chân thành và say đắm

ta là ta mà ta vẫn mê ta

 

Vâng – đã có một thời hùng vĩ lắm

hùng vĩ đau thương hùng vĩ máu xương

mắt người chết trừng trừng không chịu nhắm

 

Vâng – một thời không thể nào phủ nhận

tất cả trôi xuôi – cấm lội ngược dòng

 

Thần tượng giả xèo xèo phi hành mỡ

ợ lên nhồn nhột cả tim gan

 

*

 

Ta đã xuyên suốt cuộc chiến tranh

nỗi day dứt khôn nguôi vón sạn gót chân

nhói dài mỗi bước

 

Thời hậu chiến ta vẫn người trong cuộc

xứ sở phì nhiêu sao thật lắm ăn mày?

 

Ai?

không ai

 

Vết bầm đen đấm ngực

 

*

 

Xứ sở nhân tình

sao thật lắm thương binh đi kiếm ăn đủ kiểu

nạng gỗ khua rỗ mặt đường làng

 

Mẹ liệt sĩ gọi con đội mồ lên đi kiện

ma cụt đầu phục kích nhà quan

 

Ai?

không ai

 

Vết bầm đen quều quào giơ tay

 

*

 

Xứ sở từ bi sao thật lắm thứ ma

ma quái – ma cô – ma tà – ma mãnh…

quỉ nhập tràng xiêu vẹo những hình hài

 

Đêm huyền hoặc

dựng tóc gáy thấy lòng toang hoác

mắt ai xanh lè lạnh toát lửa ma trơi

 

Ai?

không ai

 

Vết bầm đen ngửa mặt lên trời

 

*

 

Xứ sở linh thiêng

sao thật lắm đình chùa làm kho hợp tác

đánh quả tù mù trấn lột cả thần linh

 

Giấy rách mất lề

tượng Phật khóc Ðức Tin lưu lạc

Thiện – Ác nhập nhằng

Công Lý nổi lênh phênh

 

Ai?

không ai

 

Vết bầm đen tọa thiền

 

*

 

Xứ sở thông minh

sao thật lắm trẻ con thất học

lắm ngôi trường xơ xác đến tang thương

 

Tuổi thơ oằn vai mồ hôi nước mắt

tuổi thơ còng lưng xuống chiếc bơm xe đạp

tuổi thơ bay như lá ngã tư đường

 

Bịt mắt bắt dê

đâu cũng đụng thần đồng

mở mắt… bóng nhân tài thất thểu

 

Ai?

không ai

 

Vết bầm đen cúi đầu lặng thinh

 

*

 

Xứ sở thật thà

sao thật lắm thứ điếm

điếm biệt thự – điếm chợ – điếm vườn…

 

Điếm cấp thấp bán trôn nuôi miệng

điếm cấp cao bán miệng nuôi trôn

 

Vật giá tăng

vì hạ giá linh hồn

 

Ai?

không ai

 

Vết bầm đen vò tai

 

*

 

Xứ sở cần cù

sao thật lắm Lãn Ông

lắm mẹo lãn công

 

Giả vờ lĩnh lương

giả vờ làm việc

 

Tội lỗi dửng dưng

lạnh lùng gian ác vặt

Đạo Chích thành tôn giáo phổ thông

 

Ào ạt xuống đường các tập đoàn quân buôn

buôn hàng lậu – buôn quan – buôn thánh thần – buôn tuốt…

quyền lực bày ra đấu giá trước công đường

 

Ai?

không ai

 

Vết bầm đen nhún vai

 

*

 

Xứ sở bao dung

sao thật lắm thần dân lìa xứ

lắm cuộc chia ly toe toét cười

 

Mặc kệ cỏ hoang cánh đồng gái góa

chen nhau sang nước người làm thuê

 

Biển Thái Bình bồng bềnh thuyền định mệnh

nhắm mắt đưa chân không hẹn ngày về

 

Ai?

không ai

 

Vết bầm đen rứt tóc

 

*

 

Xứ sở kỷ cương

sao thật lắm thứ vua

vua mánh – vua lừa – vua chôm – vua chĩa

vua không ngai – vua choai choai – vua nhỏ…

 

Lãnh chúa sứ quân san sát vùng cát cứ

lúc nhúc cường hào đầu trâu mặt ngựa

 

Luật pháp như đùa – như có – như không có

một người đi chật cả con đường

 

Ai?

không ai

 

Vết bầm đen gập vuông thước thợ

 

*

 

?…

?…

?…

 

*

 

Ai?

Ai?

Ai?

 

không ai!

 

Tự vấn – mỏi

vết bầm đen còng còng dấu hỏi

 

*

 

Thôi thì ta trở về

còn trang giấy trắng tinh chưa băng hoại

còn chút gì le lói ở trong lòng

 

*

 

Đôi khi nổi máu lên đồng

hồn thoát xác

rũ ruột gan ra đếm

 

Chích một giọt máu thường xét nghiệm

tí trí thức – tí thợ cày – tí điếm

tí con buôn – tí cán bộ – tí thằng hề

phật và ma… mỗi thứ tí ti…

 

Khốn nạn thân nhau

nặng kiếp phân thân mặt nạ

 

Thì lột mặt nạ đi – lần lữa mãi mà chi

dù dối nữa cũng không lừa được nữa

khôn và ngu đều có tính mức độ

 

*

 

Bụng dạ cồn cào bất ổn làm sao

miếng quá độ nuốt vội vàng sống sít

mất vệ sinh bội thực tự hào

 

Sự thật hôn mê – ngộ độc ca ngợi

bệnh và tật bao nhiêu năm ủ lại

biết thế nhưng mà biết làm thế nào

 

Chả lẽ bây giờ bốc thang chửi bới

thấy chửi bới nhe giàn nanh cơ hội

 

Chả lẽ bốc thang cỏ khô nhai lại

lạy ông-cơ-chế lạy bà-tư-duy…

xin đừng hót những lời chim chóc mãi

 

Đừng lớn lời khi dân lành ốm đói

vẫn còng làm cho thẳng lưng ăn

 

Đổi mới thật không hay giả vờ đổi mới?

máu nhiễm trùng ta có thể thay chăng?

 

*

 

Thật đáng sợ ai không có ai thương

càng đáng sợ ai không còn ai ghét

 

Ngày càng hiếm hoi câu thơ tuẫn tiết

ta là gì?

ta cần thiết cho ai?

 

*

 

Có thể ta không tin ai đó

có thể không ai tin ta nữa

dù có sao vẫn tin ở con người

 

Dù có sao

đừng khoanh tay

khủng khiếp thay ngoảnh mặt bó gối

 

Cái tốt nhiều hơn sao cái xấu mạnh hơn?

những người tốt đang cần liên hiệp lại

 

*

 

Dù có sao

vẫn Tổ Quốc trong lòng

mạch tâm linh trong sạch vô ngần

còn thơ còn dân

ta là dân – vậy thì ta tồn tại

 

*

 

Giọt từng giọt

nặng nhọc

 

Nặng nhọc thay

 

Dù có sao

đừng thở dài

còn da lông mọc còn chồi nảy cây

 

_________

Một câu thơ của Chế Lan Viên

Bịt mắt bắt dê: một trò chơi dân gian của trẻ con.

Chôm: ăn trộm. Chĩa: ăn cắp (tiếng lóng).

Một câu ca dao xưa

 

Mátxcơva, tháng 5.1988

TP Hồ Chí Minh 19.8.1988

NGUYỄN DUY

 

(Rút từ Đường xa, NXB Trẻ, 1989

Nguyễn Duy thơ, NXB Hội Nhà văn 2010)

 

 

TIN THƠ: 

 

>> Trần Xuân An bình tâm màu hoa huyên

>> Kim Hương có nỗi nhớ gọi gió rì rào

>> Võ Văn Pho khua bóng chiều lặng thinh

>> Nhật Chiêu & sông Hương Ka

>> Phan Cát Cẩn dựng hình hài từ bùn đất già nua

>> Thanh Quế trong trùng trùng mưa giăng

>> Trần Quốc Toàn & Trung thu Nam Bộ

>> Lê Đạt giàn trầu già khua những át cơ rơi

>> Lê Thuý Bắc vo tròn bóng nắng trong tay

>> Lê Hương mắt thu buồn ngậm đắng gió heo may

>> Lê Huy Quang nâng chén rượu quê sẻ chia im lặng

 

 

>> ĐỌC THƠ TÁC GIẢ KHÁC…