Nhà văn Lê Xuân tổng thuật
(Vanchuongphuongnam.vn) – Từ năm 2020 đến nay Hội Nhà văn Cần Thơ đã tổ chức 4 lần ra mắt sách tập thể nhằm lan tỏa tác phẩm của hội viên và khích lệ việc xuất bản sách. Lần thứ nhất ngày 10/10/2020 với 21 tác phẩm, lần thứ hai ngày 19 /9 /2022 với 33 tác phẩm. Lần thứ ba ngày 8/9/2023 với 24 tác phẩm. Và lần thứ tư ngày 19/7/2024 với 35 tác phẩm của 24 hội viên gồm: 10 tập thơ, 9 tập truyện ngắn, 6 tập ký, 4 tập Lý luận phê bình, 4 tập biên khảo, 1 tập hồi ký và 1 tập in chung của hội viên.
35 đầu sách tham dự ngày ra mắt sách
Trong thời gian một năm (từ quý 2/2023 đến đầu quý 2/2024), 24 hội viên đã ra được 35 đầu sách (phần lớn là bỏ tiền tự in) quả là một dấu hiệu đáng mừng. Song, vấn đề chất lượng của các tác phẩm mới là điều đáng ghi nhận. Có các đầu sách của các tác giả là hội viên Hội Nhà văn Việt Nam tham gia, như: Phan Huy, Nguyễn Trung Nguyên, Lê Xuân. Các tác giả của Hội Dân gian Việt Nam, Hội các Dân tộc thiểu số Việt Nam, như: Đoàn Nô, Huỳnh Duy Lộc, Thạch Senl, Nhật Hồng.
Sau lời đề dẫn của nhà thơ Nguyễn Trung Nguyên – Chủ tịch Hội nhà văn Cần Thơ, nhà văn Nguyễn Kim Thanh – Phó Chủ tịch Hội nhà văn Cần Thơ đọc tóm tắt các tác phẩm tham dự ra mắt sách.
Nhà văn Bảo Bình
Trong buổi ra mắt sách lần này nhà văn Bảo Bình có tham luận về tập truyện ngắn in chung của Hội nhà văn Cần Thơ năm 2024. Chị đã bám vào “thi pháp truyện ngắn” để lý giải những mặt thành công và những mặt còn hạn chế ở một số tác phẩm. Từ đó các tác giả thấy rõ hơn về cách bố cục, dẫn chuyện, ngôn ngữ đối thoại, cách miêu tả tâm lý nhân vật… để mong các tác giả có thể rút kinh nghiệm cho ra đời nhiều truyện ngắn hấp dẫn hơn.
Nhà Phê bình văn học Lê Xuân
Nhà Phê bình văn học Lê Xuân có “Vài lời tâm sự với các bạn văn trong sáng tác văn học”. Anh đã chỉ ra những mặt thành công và những hạn chế của một số tác giả khi sáng tác thơ, truyện ngắn, tản văn. Anh nhấn mạnh: mỗi tác giả thơ chỉ cần để lại một bài thơ hay, một câu thơ sáng giá ghim được vào trái tim người đọc đã là thành công. Về thơ rất cần có TỨ, TỪ, TƯ như cố nhà thơ Nguyễn Vũ Tiềm đã dạy: “Túi nhà thơ có ba ngăn/ Tứ, Từ, Tư đủ quanh năm tiêu xài” (Tứ thơ mới lạ, Từ ngữ giàu có, Tư tưởng tình cảm phải cao đẹp), tránh lối thơ dễ dãi, vần vè chân thật quá. Truyện, tản văn, hay Phê bình văn học rất cần những trang viết giàu chất trí tuệ và chất văn.
Nhà văn trẻ Hoàng Khánh Duy
Nhà văn trẻ Hoàng Khánh Duy phát biểu về quá trình viết tác phẩm về cuộc chiến tranh biên giới Tây Nam dưới góc nhìn phân tâm học như thế nào. Việc vận dụng lý thuyết này để nghiên cứu văn học ở Việt Nam rất ít người viết.
Nhà thơ Trần Đức Tín (Khét) đang công tác ở Cần Thơ là khách mời dự đã góp thêm ý kiến về đổi mới thơ. Cần tránh lối viết dễ dãi quá. Sáng tác thơ rất cần 4 chữ T, đó là Tứ, Từ, Tư, Tình. Anh bày tỏ về quá trình sáng tác những bài thơ của mình rất khắt khe, làm sao để có được bài thơ vừa ý mình là chuyện không phải dễ, phải viết đi viết lại, phải lắng đọng một thời gian để tu chỉnh sao cho không lặp lại mình, không trùng ý tưởng người khác. Những lời tâm sự rất cởi mở, chân tình của anh đã động viên nhiều cho các cây viết trẻ.
Về các tác giả có tác phẩm tham dự trước hết phải kể đến nhà văn trẻ Hoàng Khánh Duy với 3 công trình Nghiên cứu – phê bình văn học “Chiến tranh biên giới Tây Nam dưới góc nhìn phê bình phân tâm học” và “Thanh âm hào hùng của cuộc chiến tranh biên giới Tây Nam trong văn chương”. Tác phẩm đã lamfg sống lại những năm tháng hào hùng của dân tộc trong hoàn cảnh lịch sử đầy thử thách, nhưng không nhìn từ bên ngoài mà nhìn từ những tầng sâu trong tâm hồn con người, với những bao dung, thấu hiểu rất nhân bản, nhân văn. Đây sẽ là những công trình có đóng góp quan trọng trong việc nghiên cứu chiến tranh biên giới từ văn học.
Tác phẩm “Lật những mảnh ghép văn chương” của Hoàng Khánh Duy cũng đậm chất khoa học. Việc “lật” những “mảnh ghép” văn chương là điều vô cùng cần thiết, giúp chúng ta phát hiện những giá trị cao đẹp mà người cầm bút nỗ lực gửi gắm.
Điểm đặc biệt trong lần ra mắt sách lần này là sự xuất hiện một thể loại mới “Du ký” do nhà văn Đặng Hoàng Thám chấp bút vừa như một cẩm nang du lịch, vừa như một tài liệu ghi chép, mang đến những thông tin thú vị, bổ ích cho người đọc với 3 tập: “Du hành khám phá đất phương Nam” tập 1 và 2; và “Du hành khám phá miền Trung”. Bạn đọc sẽ biết đến nhiều vùng đất, con người ở miền Nam, miền Trung. Những danh lam thắng cảnh, những bờ biển trong xanh, núi rừng hoang sơ, kỳ vĩ và những giai thoại, những nét văn hóa mang nét đặc trưng riêng. Chắc chắn trong thời gian không xa chúng ta sẽ đón đọc tập sách mới về du ký miền Bắc của anh.
Quang cảnh buổi ra mắt sách
Nhà Phê bình văn học Lê Xuân sau những tác phẩm Lý luận thì nay “đổi gió” với tập bút ký “Tiếng vọng ký ức” với 26 bài về chủ đề quê hương, gia đình, xã hội, người tốt việc tốt, nó như làn gió mát làm dịu đi những nắng lửa của cuộc sống. Qua tác phẩm, ta thấy cuộc đời của tác giả đã nếm trải không ít thăng trầm. Anh sinh ra ở Thanh Hóa, đi dạy học ở Nghĩa Lộ (cũ), nay là tỉnh Yên Bái và thành danh ở Cần Thơ. Những va vấp cuộc đời không khiến anh chùn bước và những thua thiệt không khiến anh nản chí. Anh vẫn nhẫn nại và chăm chỉ với từng trang bản thảo.
Một tác giả văn xuôi có lối viết truyện ngắn rất linh hoạt và hấp dẫn là nhà văn Dũng Trần với tập truyện ngắn “Chuyện tình Thi Ða”. Với 21 truyện ngắn có đề tài và chất liệu rất đời, gần gũi trong cuộc sống thường ngày. Ðó có thể chỉ là một vụ va quẹt xe máy, là một chuyến xe taxi chở khách đi xa, là chuyện hiến đất làm đường giao thông nông thôn, chuyện gia đình xáo trộn vì đất đai hay trúng số, cùng nhiều câu chuyện tình yêu, hôn nhân, những vấn đề thường thấy trong cuộc sống… Nhưng với cách xây dựng nhân vật rất lôi cuốn, khiến người đọc háo hức để biết cái kết. Và đa phần cái kết thường bất ngờ, đầy tính nhân văn ,luôn gửi gắm những thông điệp ý nghĩa, hướng tới “chân – thiện – mỹ”.
Nhà văn Nhật Hồng với 2 tác phẩm: “Bức tranh không màu” và “Nắng có phôi phai”. “Nắng có phôi phai” với 24 truyện ngắn đề cặp đến nhiều đề tài ở nhiều vùng miền Nam Bộ. Có truyện về quê hương, gia đình, về bạn bè, vật nuôi. Có những nhân vật có thật như ông Năm gà, người đi câu, người bán hủ tíu đêm, hay những con vật thân quen như con trâu Cò, con chim Quốc, con Mén, hoặc những mảnh đời đáng thương như đứa con hoang, người chèo đò, người say rượu, người đi câu như chính cuộc sống vốn có. Văn của anh có lớp lang, nhiều chi tiết hình ảnh đẹp, tâm lý nhân vật được miêu tả gắn với cảnh tình, đôi khi nâng lên kịch tính làm người đọc cảm thấy như sờ nắm được nhân vật. Và bao giờ cũng có kết thúc mở.
Nhà văn Cao Thanh Mai trình làng tập truyện ngắn “Ngày ấy chưa xa” đã vẽ nên những bức tranh tượng trưng đầy màu sắc và tinh tế về đời sống con người thời hậu chiến, cả về đời sống vật chất lẫn tinh thần. Mỗi câu chuyện là mỗi gam màu của giằng xé nội tâm, là những di chứng tàn nhẫn mà chiến tranh để lại, là tình đồng đội, tình lứa đôi, tình quê và cả những bộn bề, mưu toan cuộc sống.
Nhà văn Nguyễn Kim Thanh với 21 truyện ngắn trong tập “Sương gió ngày qua” cho người đọc hiểu thêm về cảnh sắc con người ở miệt vườn Nam Bộ. Đó là những lát cắt khi mỏng manh khi dày dặn về cuộc sống cư dân ở vùng sông nước gắn với bến chợ, con đò thương hồ, con nước lớn nước ròng. Đâu đây ta như được thấm hương vị của cá lòng tong kho khô, canh cua rau muống đồng hay hương vị bánh bột lọc với cách kể chuyện, rất có duyên, nó cứ như chính cuộc đời tác giả ẩn vào mỗi nhân vật, mỗi câu chuyện. Cái thật và cái đẹp đan quyện vào nhau qua ngôn ngữ đậm chất Nam Bộ làm nên sức hấp dẫn của mỗi áng văn
Chúng ta còn biết thêm về Tôn giáo và Lịch sử của nhà nghiên cứu dân gian Đoàn Nô qua hai tác phẩm: “Đi tìm lời giải đạo Phật giáo Hòa Hảo” và “Lịch sử và Văn hóa Dân gian Thốt Nốt”. Tác phẩm của anh là đứa con tinh thần trong trái tim người dân Thốt Nốt nói riêng và bạn đọc nói chung, góp phần làm giàu thêm kho tàng văn hóa dân gian Cần Thơ.
Nhà thơ Huỳnh Duy Lộc với tác phẩm “Cảm nhận về văn hóa đồng bào Khmer Tây Nam Bộ” và nhà văn Thạch Sene “Chùa và phong tục tạp quán của người khmer Nam Bộ”. Đây là hai tác phẩm biên khảo giá trị, đầy tính học thuật rất cần thiết cho những ai muốn nghiên cứu về văn hóa dân tộc người Khmer Nam Bộ.
Ở thể loại Thơ có nhà thơ Nguyễn Thị Thu Hà với tác phẩm đầu tay “Bởi vì chúng ta đều cần niềm đau để lớn” với 36 bài mà cô đề tựa là “Vụn vặt” một cách khiêm tốn, làm bạn đọc thấy thương yêu cuộc sống này hơn. Bởi những nỗi niềm trần thế này, tình yêu đã ở lại sau bao giông bão cuộc đời của một người con gái.
“Sợi yêu” là tập thơ riêng thứ 8 của nhà thơ Huệ Thi. Thơ là tình yêu, là đam mê, là một phần máu thịt, luôn thôi thúc chị trong tâm hồn và cuộc sống. Nó là chất xúc tác để chị tiến xa hơn vào các lĩnh vực kinh doanh thời trang, ẩm thực và đào tạo người mẫu…
“Giấu nhau vào cổ tích” là tập thơ thứ hai của nhà thơ Mạc Tố Hồng với những bài thơ cách tân giàu tính nhạc luôn lắng sâu vào cánh đồng văn chương của bạn đọc với những vần thơ gợi cảm, rất nữ tính: “Và có những khao khát trần tục/ Điệu luân vũ rung lên từng cung bậc/ Ta ngọt ngào/ Tan chảy vào nhau” (Mình giấu nhau vào cổ tích đi anh).
Với nhà thơ Nguyễn An Bình, một hội viên ở tận TP Hồ Chí Minh nhưng vẫn đều đặn tham gia các hoạt động Hội ở Cần Thơ. Lần này anh góp mặt tập thơ “Dấu trăng xưa” và tập tản văn “Đom đóm quê nhà” với ngôn từ giản dị khi đề cập đến tình yêu, sự hoài niệm và những ký ức trải qua bao biến đổi thăng trầm của cuộc sống, chiêm nghiệm những gì được mất của cuộc đời mình, những suy tư khắc khoải về cuộc sống, ca ngợi vẻ đẹp thuần khiết của thiên nhiên và con người với hy vọng niềm tin về một đất nước, con người có cuộc sống tốt đẹp hơn.
Nhà thơ trẻ Phan Duy với tác phẩm “Qua ngang miền nhớ”. Lần giở những lớp vỏ ngôn từ, thơ Phan Duy như một dòng sông nặng tình. Bề mặt dù có lăn tăn hay cồn cào nhựa sống, nhưng lắng sâu là sự tĩnh lặng mang nỗi buồn da diết, đau đáu, khắc khoải đến khôn nguôi của một người con mang nặng hồn quê miệt vườn Nam Bộ. Đặc biệt tác giả trẻ này luôn đổi mới hình thức thơ theo hướng “hậu hiện đại” qua những bài thơ tự do tạo nhiều liên trưởng ở đọ sâu như những “tảng băng chìm”.
Nhà thơ U80 Phan Huy với tập thơ chọn lọc “Cát và pha lê” . Đó là những bài thơ hay mà tác giả tâm đắc vừa trữ tình vừa triết luận về thân phận con người và cuộc đời.
Một nhà thơ cũng thuộc hàng trưởng lão là nhà thơ Vũ Tòng, anh trình làng tập thơ “Dòng sông cuộc đời” nội dung gắn với những kỷ niệm vui buồn thường nhật trong cuộc sống rất độc đáo và thú vị.
Các Nhà văn, Nhà thơ chụp hình lưu niệm
Ở 13 tỉnh khu vực ĐBSCL chưa có hội văn nghệ nào tổ chức được những buổi ra mắt sách tập thể hoành tráng như hội Nhà văn Cần Thơ. Song, hội Nhà văn Cần Thơ có gần 100 hội viên nhưng có đến 2/3 là U50 trở lên, hội viên trẻ còn ít. Vì vậy, việc chăm bồi cho những cây viết trẻ là rất quan trọng và rất cần thiết. Hy vọng ra mắt sách lần thứ 5 sẽ có nhiều tác phẩm của các cây viết trẻ. Và rất cần những tác phẩm viết cho thiếu nhi, những tiểu thuyết và trường ca, đặc biệt là rất cần những tác phẩm về Lý luận Phê bình văn học.
L.X