Nếu tôi tiếp tục những cung đường – Thơ Rosa Jamali

1118

Vũ Việt Hùng dịch từ bản tiếng Anh và giới thiệu

(Vanchuongphuongnam.vn) – Rosa Jamali (Cộng hòa Hồi giáo Iran), sinh năm 1977, là nhà thơ Iran sinh sống tại Thủ đô Tehran. Chị từng học chuyên ngành Văn học & Nghệ thuật tại Đại học Mỹ thuật Tehran, nhận bằng cao học văn học Anh tại Đại học Tehran. Chị đã xuất bản sáu tập thơ.

Nhà thơ Rosa Jamali 

Tập thơ đầu tay được xuất bản vào năm 1997, có tên “Thân xác úa tàn này không phải là trái táo, nó là quả dưa hay quả lê?” (“This Dead Body is Not an Apple, It is Either a Cucumber or a Pear?”). Tập thơ này xuất hiện lập tức đã mở ra nhiều tiềm năng mới cho thơ ca Iran đương đại. Thông qua kết cấu phân mảnh và nghệ thuật chơi chữ, chị đã miêu tả một thế giới siêu thực, nơi ngôn từ đã mất hết ý nghĩa và trở thành những đồ vật bừa bộn trong cuộc sống thường nhật hiện đại. Trong các tập thơ khác, chị kết hợp nhuần nhuyễn giữa ngôn ngữ thơ Ba Tư cổ đại giàu nhạc điệu với lối nói tự nhiên hiện đại, nhiều câu dài ngắn đứt gãy… Trong những bài thơ gần đây, chị chủ trương tạo ra những tác phẩm có tính liên văn bản với chủ nghĩa thần bí và thần thoại Ba Tư. Từ đó chị sáng tác những bài thơ liên thông với nhiều thể loại văn chương, hiện đại và truyền thống, trải nghiệm và tinh khôi, trí tưởng tượng và sự ngưng tụ, lấy cảm hứng từ phong cách huyền ảo của những nhà thông thái Ba Tư như Suhrawardi. Thơ của Rosa Jamali còn chịu ảnh hưởng sâu sắc các nhà thơ Anh Quốc như T.S. Eliot. Ngoài ra, chị còn là dịch giả tâm huyết, với tuyển tập thơ Anh ngữ được chuyển thể sang tiếng Ba Tư. Chị cũng đồng thời là diễn giả về thơ ca Ba Tư tại Thư viện Anh Quốc, các viện nghiên cứu Mỹ – Ba Tư và đã tham gia nhiều lễ hội thơ quốc tế. Chị là giám khảo một số giải thưởng thơ danh tiếng trong nước, đã viết nhiều tiểu luận khoa học về thơ ca, lý thuyết văn chương và kinh nghiệm sáng tác.

Hai chiếc cúc màu đen

Đôi mắt tôi đã quen với xúc cảm thâm u

Đã khâu hai chiếc cúc màu đen vào trong tròng mắt

Và bạn sẽ chạm vào tôi

Trong ngôi nhà lạnh lẽo

Xuyên qua màn đêm…

 

Đồng tử đôi mắt

Gửi tất cả,

Tôi đang ở bưu điện

Gửi đi những giấc mơ vụn vỡ và ác mộng của tôi

Những vết phồng và phát ban khải huyền

Có thể đã thôi miên tôi!

Những đôi bàn tay và cánh tay tái tạo thành sự biến hóa

Ngày hôm qua, nó đã kém lộng lẫy hơn!

 

Nói tôi nghe, có mấy ngày của tôi bị xóa?

Và bao nhiêu ngày của cuốn lịch bị bao phủ bởi thảm họa?

Những đồng tử đôi mắt bị bao bọc

Chịu đựng vết phong cùi

Sao cũng được,

Tiếng chuông đang ngân xa…

 

Nếu bạn để tôi chạm vào góc cạnh bé nhỏ của chiếc trống lục lạc

Không có lý do nào còn lại

Để chết!

 

Vào 5 giờ sáng

Một năm bước sang một vòng quay mới

Tất cả những chú quạ nơi Kinh thánh tụ họp

Và đó là cái kết của thế gian.

 

Ánh mặt trời trong túi xách của tôi

Và ánh mặt trời đã ở trong túi xách của tôi

Cả thế giới trở nên nặng trĩu, trong đôi bàn tay bối rối già nua

Chỉ trong khoảnh khắc cơ thể chúng tôi hòa vào nhau khi ấy

Tôi đã nuốt trọn những cành cây mù mờ

Như thể ánh vàng đỏ của bạn chảy qua

Và tôi trở nên hoang dã

Giọng nói tôi là mũi tên im lặng của bạn trong tiếng vọng.

 

Hét lên như nữ thần báo tử

 

Đó là tôi, người chạy trên những cành cây

Sống trong bạn như một con mối

Và đến được với động vật hoang.

 

 

Pin đồng hồ

Thứ gì đó xảy ra để chết

Và ánh mặt trời đang thấm đẫm trở nên ẩm ướt và mờ mịt

Nếu tôi tiếp tục những cung đường

Vật thể đóng băng bàn tay bạn bắt lấy sẽ rơi xuống

Mặt khác, một ngày kết thúc.

 

Khoảng trống

Khi tôi đến nhà, nhìn chằm chằm vào những hình khối lập phương;

Dòng nước chảy ngưng lại

Và ánh mặt trời không bao giờ ẩm ướt

Trên những trang viết trống

Vỡ ra thành những giọt nước mắt qua từng trang giấy cũ trên giường.

 

Những nguyên tố

Bản chất của nó được tô điểm bởi máu của tôi

Trời mưa xối xả trên cánh đồng tôi

Ánh trăng đang bao quanh vùng đất!

 

Nơi đây với sự tê cóng của chiếc cột sắt

Tôi bỏ lại thời gian trên bờ sông

Thời gian là sự nhất thời tuột khỏi ngón tay

Những khoảnh khắc đã được thanh tẩy và minh bạch.

 

Bức tường đã chuyển sang màu xanh lam

Tôi và chiếc áo choàng đen

Đã phủ lên dòng chảy con sông.

 

Đó là cái chết của chú bê con nuôi trong bầu sữa mẹ.

 

Nó là gì?

Trầm tích trên nền trung tính

Nó có thể có màu sắc khác nhau

Đã nhiều ngày từ khi tôi bắt đầu bước đi trên sợi dây

Vầng trăng khuyết đang rủ xuống trần nhà.

 

Trận bão tuyết

Một hòn đá mỏng manh

Tê cóng trên kính cửa sổ

Cây cầu đã sập

Dấu lặng trên cuốn băng kim loại

Kết thúc cho một điểm dừng mù mịt hoàn toàn.

 

 

Tehran ôm ấp trong vòng tay tôi

Tehran trong vòng tay tôi

Trước cơn hấp hối của cái chết

Trong sự che chở của tôi

Là con bò già cỗi

Rên rỉ liên miên

Chưa được thuần hóa và buồn tẻ

Phất phơ hình bóng trên mái tóc tôi

Nhưng ngày mai, nó sẽ thành cái xác

Và người dọn rác sẽ đến mang đi

Tôi là nơi ẩn náu của con chó dữ

Và tôi sẽ để mặc kệ Chúa Trời…

R.J