(Vanchuongphuongnam.vn) – Một buổi trưa nắng vàng rực rỡ, chúng tôi đặt chân tới Văn phòng Vườn Quốc gia Cát Tiên tại huyện Tân Phú, tỉnh Đồng Nai, khởi đầu cho chuyến về nguồn đầy cảm xúc. Thời gian thực hiện cuộc hành trình tuy không dài nhưng vùng đất tươi đẹp và hữu tình này đã để lại trong lòng mỗi người những dấu ấn thật đậm nét.
Rừng Cát Tiên – báu vật Quốc gia
Nói đến huyện Tân Phú không thể không nhắc tới Vườn Quốc gia Cát Tiên, bởi phần lớn diện tích của huyện thuộc vườn quốc gia này.
Lần đầu tiên được về thăm một trong những vườn quốc gia nổi tiếng đã để lại trong tôi một ấn tượng mạnh mẽ và sâu sắc. Qua tìm hiểu và trải nghiệm thực tế, chúng tôi được biết đây là một trong những vườn quốc gia lớn nhất nước, với tổng diện tích gần 72.000 ha, trải dài qua 5 huyện của 3 tỉnh Đồng Nai, Lâm Đồng, Bình Phước, được bao quanh bởi 90 km sông Đồng Nai. Vườn Cát Tiên không chỉ là báu vật của Việt Nam mà còn là một trong những khu dự trử sinh quyển quan trọng của thế giới với 1.565 loài động vật, 1.610 loài thực vật, trong đó có 31 loài thực vật và 84 loài động vật có tên trong Sách Đỏ Việt Nam, 50 loài chim được ưu tiên bảo hộ ở mức độ toàn cầu, đặc biệt có 3 loài và phân loài thuộc nhóm có nguy cơ diệt vong là chà và chân đen, tê giác một sừng Việt Nam, hoẵng Nam Bộ. Điều đó đã được khẳng định qua danh hiệu Khu Dự trữ sinh quyển thế giới do tổ chức UNESCO công nhận vào năm 2001. Năm 2005, Ban Thư ký công ước Ramsar cũng đã công nhận khu đất ngập nước Bàu Sấu là khu Ramsar có tầm quan trọng quốc tế. Ngày 27/9/2012, nhân Ngày Du lịch thế giới, Chính phủ Việt Nam đã xếp loại Vườn Quốc gia Cát Tiên là Di tích Quốc gia đặc biệt.
Vườn Quốc gia Cát Tiên có chức năng quan trọng trong việc kiến tạo hệ sinh thái, bảo tồn đa dạng sinh học, đồng thời đóng góp vai trò to lớn trong việc tạo sinh kế và củng cố đời sống cho người dân vùng đệm. Đây cũng là lá phổi quan trọng của khu vực miền Đông Nam bộ. Hiện nay, nơi đây đã và đang là một trong những vườn quốc gia tiên phong trong nỗ lực bảo tồn thiên nhiên của cả nước.
Huyện Tân Phú
Tân Phú – miền đất yêu thương
Gắn liền với nét đẹp kỳ vĩ của Rừng Quốc gia Cát Tiên, huyện Tân Phú của tỉnh Đồng Nai đã tạo lực hút lớn với mỗi chúng tôi. Trong quá trình tham quan và tác nghiệp nơi đây, chúng tôi nhận được sự quan tâm ưu ái của các đồng chí lãnh đạo Huyện ủy, Ủy ban nhân dân và phòng Văn hóa – Thông tin huyện. Tình cảm của các anh chị đã cổ vũ động viên chúng tôi rất nhiều. Mỗi người cảm thấy như được trở về với chính ngôi nhà và những người thân của mình.
Huyện Tân Phú có tổng diện tích 802,4 km2. Đây vốn là vùng quê có lịch sử hình thành, phát triển lâu đời và là một phần của Chiến khu Đ oai hùng trong các cuộc kháng chiến thần thánh của dân tộc. Trải qua năm tháng, vùng đất tươi đẹp này đã có rất nhiều thứ “của cải” quý giá mà không phải ở đâu cũng có được. Tiềm năng đất đai, đặc điểm thổ nhưỡng và khí hậu mát mẻ, trong lành của Tân Phú mở ra cơ hội lớn để địa phương phát triển nhiều loại cây có giá trị. Điều kiện tự nhiên thuận lợi ấy được bàn lao động cần cù, thông minh và sáng tạo của người dân khai thác một cách hiệu quả đã cho ra đời những sản phẩm quý giá. Đến với Tân Phú hôm nay, ta sẽ có dịp tiếp cận các địa danh như Trà Cổ, Phú Điền với những cánh đồng lúa, hồ sen mênh mông; được phóng tầm mắt ngắm nhìn màu xanh ngút ngàn của 1000 ha sầu riêng ở Phú An. Sầu riêng nơi đây vốn có mùi vị thơm ngon nổi tiếng. Bưởi da xanh của Tân Phú cũng có vị ngọt rất đặc trưng. Cây gió bầu xuất hiện ở Tân Phú chưa lâu nhưng đã mở ra một mô hình sản xuất kinh doanh đầy hứa hẹn. Huyện Tân Phú có sông Đồng Nai – con sông dài, rộng của miền Đông – chảy qua, lại nằm bên quốc lộ 20 nên rất thuận tiện trong giao thương. Các cơ sở dịch vụ – thương mại trên địa bàn huyện ngày càng phát triển mạnh mẽ. Khi dự án cao tốc Thành phố Hồ Chí Minh – Dầu Dây – Đà Lạt hoàn thành việc đầu tư xây dựng, lợi thế ấy sẽ càng được nâng lên. Chợ Phú Lâm, chợ đầu mối của Tân Phú hiện đã và đang dang rộng cánh tay kết nối với các khu vực xung quanh, trong tương lai càng có dịp vươn tầm hoạt động. Tiếp chúng tôi, một lãnh đạo huyện phấn khởi báo tin: Trước đây Tân Phú chỉ có thuốc rê và đậu nành, giờ sản vật đã khá phong phú và hứa hẹn sẽ ngày một giàu có thêm. Một đồng nghiệp của chúng tôi ở Hội Văn học Nghệ thuật Bà Rịa – Vũng Tàu cũng cho biết, trước đây 3 năm anh có về Tân Phú tham quan, sáng tác, bây giờ trở lại thấy đã có sự thay đổi rất lớn.
Bên cạnh các thế mạnh trên, Tân Phú có tiềm năng du lịch lớn. Tiềm năng ấy trước hết được biểu hiện qua sức hấp dẫn đặc biệt của Vườn Quốc gia Cát Tiên. Để trải nghiệm sự hấp dẫn mê hoặc ấy, theo chân một thợ ảnh nổi tiếng trong khu vực, chúng tôi vào rừng Cát Tiên với ước vọng được đến với các địa danh nổi tiếng như Bàu Sấu, Đảo Tiên, Suối Mơ…, tận mắt ngắm nhìn những đại thụ hàng trăm năm tuổi, những động vật quý hiếm như vượn đen má vàng, vọoc bạc, chim Sả vằn với “bộ cánh thời trang” sọc vằn xanh đen hay chim Nuốc bụng vàng với bộ lông sặc sỡ… Mặc dù đã nghe “cảnh báo” trước là không dễ gì đạt được tất cả những điều mong muốn ấy trong một hai lần vào rừng theo kiểu “tốc hành”, vì các loài chim, thú trên đây rất khó tiếp cận, nhưng chúng tôi ai cũng náo nức muốn lên đường sớm. Đúng là điều ước vọng trên đây khó trở thành hiện thực một cách mỹ mãn, nhưng bù lại, vào những buổi tối sau đó, ngồi trên những chiếc xe hơi “đặc chủng” mui trần đi khám phá thế giới động vật của Vườn Quốc gia, chúng tôi được ngắm nhìn những cặp bò tót to lớn, những đàn nai hàng chục con hay nhiều loại thú khác đang tụ tập ở những khoảng đất trống gần hai bên đường. Mọi người ai nấy đều phấn khích nhưng không dám nói lớn, sợ làm động tới thế giới riêng của các vị “sứ giả” rừng xanh. Bên cạnh hệ sinh vật phong phú, đa dạng, nơi đây còn được thiên nhiên ban tặng vẻ đẹp kỳ vĩ, thơ mộng và hoang sơ. Đó là vẻ đẹp hùng vĩ của núi rừng Tây Nguyên xen lẫn nét êm đềm của vùng đồng bằng thôn quê và sự lãng mạn đậm chất riêng. Về Tân Phú, du khách sẽ được ngắm nhìn những dòng sông mênh mang, những hồ nước trong xanh soi bóng cảnh vật nên thơ, thưởng ngoạn những danh lam thắng cảnh tuyệt đẹp như Suối Mơ, thác Hòa Bình, chùa Linh Phú, hồ Ba Tôn, thác Hàng Ngang, Nhà dài, tìm hiểu nền văn hóa và các lễ hội truyền thống phong phú, đặc sắc và đa dạng của 17 dân tộc anh em đang sinh sống nơi đây. Bên cạnh đó, Di tích lịch sử – văn hóa Tà Lài gắn liền cuộc vượt ngục ngoạn mục trở về tiếp tục hoạt động cách mạng của 8 đảng viên cộng sản đã trở thành một trong những địa chỉ đỏ giáo dục truyền thống yêu nước cho các tầng lớp nhân dân, nhất là thế hệ trẻ. Đền thờ vua Hùng xây dựng vào năm 1960, đã được công nhận Di tích lịch sử – văn hóa cấp tỉnh, là một trong những nơi sinh hoạt tâm linh nổi tiếng của nhân dân địa phương.
Trong những năm gần đây, sản xuất công nghiệp ở Tân Phú cũng có bước khởi sắc với mức tăng trưởng bình quân hàng năm đạt 7,82%. Gía trị ngành công nghiệp, xây dựng chiếm tỷ trọng 8,1% trong cơ cấu kinh tế của huyện. Đó là những tí hiệu đáng mừng.
Rừng Cát Tiên
Dân số huyện Tân Phú hiện có 175.000 người, tỷ lệ ở trong độ tuổi lao động khá cao. Đây là nguồn nhân lực quý báu cho tiến trình phát triển của huyện. Xác định con người là yếu tố trung tâm và động lực của kinh tế – xã hội, huyện Tân Phú đã dành sự quan tâm tâm lớn cho giáo dục, y tế, văn hóa. Hiện trên địa bàn huyện có 61 trường học, trong đó có 40 trường đạt chuẩn quốc gia, một trường dạy nghề. Huyện đã đạt chuẩn nông thôn mới. Các đối tượng chính sách, xã hội thường xuyên được chăm lo về cả đời sống vật chất lẫn tinh thần.
Tiềm năng, thế mạnh của Tân Phú và chí quyết tâm của cán bộ, nhân dân nơi đây là điều dễ nhận thấy. Vượt lên trên tất cả là tình yêu cuộc sống, tình yêu quê hương và tinh thần đoàn kết của mọi người. Những ngày được sống ở vùng đất một thời là chiến khu cách mạng nổi tiếng này, tôi cảm nhận sâu sắc điều đó qua ánh mắt, nụ cười, lời nói và từng cử chỉ, việc làm của họ, từ các vị chủ tịch hay trưởng phòng văn hóa thông tin huyện đến những người dân bình thường. Có lẽ đó là nguồn sức mạnh tiềm tàng và là thứ của cải quan trọng nhất để Tân Phú vươn tới tương lai.
Với những điều đã được trải nghiệm, chúng tôi tạm biệt Tân Phú với tình cảm mặn nồng và niềm tin sâu sắc vào ngày mai tươi đẹp của vùng đất này. Giờ phút chia tay, những người bạn, người anh em ở Tân Phú và cả chúng tôi, không ai dấu được sự bồi hồi, lưu luyến. Tôi thầm nói trong lòng: “Chào nhé, miền đất yêu thương. Nhất định một ngày không xa, chúng tôi sẽ trở về!”.
Nguyễn Quế
