Nguyễn Minh Khiêm – Phút đầu tiên với cỏ

959

02.01.2017-11:10

 

Nhà thơ Nguyễn Minh Khiêm

 

 

Phút đầu tiên với cỏ

 

Phút đầu tiên ca khúc khải hoàn

Anh ngả mình lên cỏ

Như chính cỏ cho anh nguồn năng lượng

Sau một chặng đường dài

Như chính cỏ vòng tay êm ái nhất

Thuở chăn trâu tát bặn đồng làng

Vành nón múc bao nhiêu tinh nghịch

Thu xanh hơn bởi những tiếng cười

Mở ký ức chiếc lá nào cũng gió

Túi áo xoạc ra hương cỏ còn thơm

Cánh võng thả vành trăng cong câu hát

Xoay phía nào cũng cỏ à ơi

 

Lần đầu tiên anh khóc

Nhớ lại khi chôn bạn giữa rừng

Không có cỏ để mà đắp mộ

Khuân đá xếp lên cho thú khỏi đào

Cho thám báo kẻ thù không phát hiện ra màu đất mới

Khắc vào cây rừng đánh dấu rồi đi

Chiến dịch chưa xong lại cuốn vào chiến dịch

Đông sang tây núi xuống đồng bằng

Rít điếu thuốc mấy lần súng nổ

Bao nhiêu đồng đội xanh vào màu cỏ

Xanh cho đất đai không biết ở phương nào

Những nén hương âm thầm hú gọi

                               

Lần đầu tiên không phải nấu bếp Hoàng Cầm

Tha hồ ngồi ngắm khói

Tha hồ ngồi ngắm lửa reo vui

Không phải giấu lửa vào sâu trong lòng đất

Khói lên trời không phải ngụy trang

Không sợ giẫm lá cây phát ra tiếng động

Sợ giọt sương vỡ trên ngọn cỏ

Sợ suối trong đột ngột cát lầm

Sợ bụi cây vô cớ quyệt bùn

Sợ bỗng nhiên cánh rừng yên tĩnh

Sợ con chim đập cánh giật mình

Sợ con nai bất ngờ lao qua suối

 

Đặt lên môi lá cỏ

Có bao nhiêu gương mặt hiện về

Những khuôn mặt đến đích cuối cùng sớm hơn dự định

Những khuôn mặt đầu tiên đi vào tuyến trong

Nhưng vĩnh viễn nằm lại vòng ngoài

Anh đặt lên môi bao nhiêu vòng ngoài như thế

Bao nhiêu vòng ngoài cỏ biếc bởi vòng trong!

 

Anh lớn lên dưới mái nhà lợp cỏ

Mỗi lời ru có bao nhiêu nốt lạt

Cổ tích nhả tơ trong ổ rạ ngày đông

Chuyện mẹ kể dắt bống về phía nắng

Cùn mái tranh bão lũ chẳng theo mùa

Buộc cánh diều bằng khúc đồng dao chuồn chuồn cắn rốn

 

Hương cau nhắc anh chưa vặn xong cho mẹ chiếc nùn rơm

Bàn tay sần chai sưởi nửa chừng lửa ấm

Rin rít mùa đông buốt từ phía quê nhà

Thổi dọc qua từng trang nhật ký

Người lính thứ bao nhiêu ghi tên vào gia phả

Dấu chân không hẹn ngày về

Nước mắt tiễn đưa âm thầm trên cỏ

 

Hát đi cỏ ơi

Từ giờ phút này tha hồ cỏ hát

Cỏ xanh lên tươi tốt mọi nỗi niềm

Xanh như ngày chưa có giặc

Chưa tầng tầng lớp lớp thép gai

Chưa tầng tầng boong ke xích sắt

Cổng làng ngạt ngào hương bưởi hương chanh

Phiên chợ quê mẹ đi bán ổi

Treo hết mùa quang gánh còn thơm

Ổi chín gọi chào mào về hót

Mẹ ra vườn đỡ nhớ tiếng anh

Cỏ cứ xanh mướt mát hiên nhà

Xanh ca dao bao nhiêu thế hệ

Thơm nồng nàn nụ hôn trai gái

Nón trắng nghiêng tóc mượt hoa dừa

Câu vọng cổ tròng trành thuyền ba lá

Chống con sào ì oạp hương sen

Trăng thả xuống tiếng cười vỗ sóng

 

Hương cỏ mở bao nhiêu năm chờ đợi

Bù những ngày bom đạn hắt anh ra

Cồn cào đói giữa một vùng da báo

Nuốt cơn khát cháy rền trong cổ họng

Ước được nhai một lá cỏ xanh

Nghĩ đến cỏ nghe suối râm ran chảy

Thèm tiếng trâu nhai xoàm xoạp cỏ đồng làng

Hai cục bọt trắng xồi lên như sữa

Nhưng quanh anh một màu lửa na-pan

Quanh anh chỉ một màu than đỏ

Anh quằn quại lăn lóc trên tro

Cố nhoài ra khỏi xe tăng trúng mìn giặc rút lui cài lại

Đốt ký ức đến giờ chưa nguội

Đó là lời kẻ thù tuyên bố

Không giấc mơ nào đoàn tụ dưới đạn bom

Gốc cau không phải là nơi để ve đến hát

Sông không phải nơi vang câu hò điệu lý

Chúng muốn anh phải hiểu rằng tổ quốc thật sự của chúng

chính là đạn bom là súng

Hạnh phúc viết bằng súng

Tự do viết bằng súng

Sức mạnh hát bằng súng

Họng súng chĩa ra mọi phía đen ngòm

Xả vào bất cứ vật gì chuyển động

Xả vào bất cứ nơi đâu bọn chúng nghi ngờ

Không tìm thấy dù chỉ là mầm cỏ

Mặt đất chỉ còn sỏi đá vô sinh

Một màu áo rằn ri vây bọc

 

Anh đã uống phải chất đi-ô-xin diệt cỏ

Sau trận mưa màu trắng

Phun xuống từ máy bay

Đất hắt lân tinh vầng mây chảy máu

Bao nhiêu cánh rừng chết không người liệm

Xác cây như hài cốt xỉa lên trời

Kẻ thù biết cơn khát của anh kề giọt nước cuối cùng

                                Sống hay chết

                                Uống hay từ chối

Anh đâu biết khi cần phải sống

Cần phải đi đến cuối nỗi chờ mong

Để mẹ không phải lắng con chào mào hót để đỡ nhớ tiếng anh

Để bom đạn kẻ thù không phải thiêu đốt Trường Sơn

lật tung từng chiếc lá rừng tràm rừng đước tìm anh

Chúng mong thấy một dấu gậy hành quân

Một mẩu thuốc bộ đội ta vứt lại

Chúng ghi âm mọi tiếng động trong rừng

Giải mã từng tiếng côn trùng tiếng thú

Tưởng bắt được con đường của ta bêu lên đầu cọc

Bắt được ý nghĩ của ta bêu lên đầu cọc

Như bêu đầu những người cộng sản

Nhưng không phải ta chỉ biết cách đi tới Sài Gòn

bằng ngực Phan Đình Giót

Bằng cánh tay La Văn Cầu bằng thân Tô Vĩnh Diện

Ta biết cách đi bằng chiếc khăn rằn vắt trên vai

đoàn quân Bà Định

Biết cách đi bằng những chai nước nhân dân ta

tiếp tế hang Hòn

Biết cách đi bằng Vĩnh Mốc, Củ Chi

Biết cách đi bằng bếp Hoàng Cầm

Biết cách đi bằng mười hai ngày đêm đánh B52

trên bầu trời Hà Nội

Biết cách đi bằng sự hồi sinh của cỏ

Bom đạn nghìn lần cỏ vẫn mượt mà xanh

 

*

Kẻ thù gọi dân ta là cỏ

Du kích là giặc cỏ

Đất nước này cỏ cũng là cộng sản

Cộng sản từ trong cỏ sinh ra

Tìm cỏ mà nhổ

Tìm cỏ mà đốt

Gom cỏ lại mà đốt

Gom cỏ lại mà xả chất độc

Còn một cây cỏ thôi là còn đồng cỏ

Cỏ sẽ mọc xanh điệp điệp trùng trùng

Sức sống sẽ vượt qua khỏi tầm đại bác

 

Chúng cắm cờ ba que, cờ Hợp chúng quốc Hoa Kỳ

thay cho màu cỏ

Lổ lang đầy thôn xóm

Rợn tiếng cười ma quỷ

Bằng những lời ác độc cổ xưa

Nhổ cỏ nhổ tận gốc

Nhổ hết từng cái rễ

Nó chỉ mặt từng người

Đứa ni là cỏ dại

Đứa ni là cỏ độc

Cỏ dại không chào cờ ba que

Cỏ độc đào hầm bí mật

Cỏ độc nuôi cộng sản

Cỏ độc ngoài mặt là lính Quốc Gia nhưng máu là cộng sản

Không chịu dời nhà vào ở trong ấp chiến lược

Không chịu sống trong vành đai trắng

 

Chúng dồn dân bằng lưỡi lê máy chém

Dồn dân bằng bùng nhùng thép gai

Dồn dân bằng thảm sát

Dây thép xuyên tay trẻ già trai gái

Moi gan mổ bụng phơi đầu thôn cổng chợ

Chặt đầu bêu cọc sắt

Trộn thuốc độc vào cơm

Thả chất độc vào nước

Thả chất độc vào cỏ

Thả chất độc vào ý nghĩ mỗi con người

Chúng phong ấp chống cộng là ấp anh hùng

Phong làng bản chống cộng là mắt thần, chốt thép

Đường đến Sài Gòn

Anh phải nghiến răng đi qua bao nhiêu mắt thần chốt thép ấp anh hùng được dựng lên trùng trùng như thế

 

Chúng gọi xóm làng là những cái bì đựng cỏ

Nếu cần châm lửa đốt

Một cái giật nụ xòe

Một tiếng bóp cò

Một chai xăng

Tất cả bùng lên

Tiếng khóc cháy

Tiếng bàn chân cháy

Trẻ con cháy

Người già cháy…

Đất ngậm tiếng thét màu đen

Ngậm tiếng khóc màu đen

Những khối thuốc nổ

Trong hạt mầm

Chờ đợi

 

Mỗi ngày Tổng thống Mỹ nhận về bao nhiêu báo cáo

Đã hủy xong một bì cỏ

Tổng thống Sài Gòn nhận về bao nhiêu báo cáo

Đã hủy xong bì cỏ

Bì cỏ nữa

Lại một bì cỏ nữa

Chi chít tên làng

Ngày mỗi ngày chúng đem ra gạch chéo

Xóa sổ xong

Những tên báo công xóa sổ xóm làng

Ngực thêm mề đay ngù vai thêm một hạt

 

Bao nhiêu cái ngù vai đã thêm hạt bằng cách ấy

Thêm bằng cách tăng thật nhiều máy chém

Kéo lê thê luật 10 / 59

Máu sôi Cái Sắn

Máu đầm Chợ Được ­

Máu trào Vĩnh Trinh

Máu đỏ Hướng Điền

Máu bầm Phú Lợi

Máu ngập Mỹ Lai

Gạch chéo

Gạch chéo

Dấu gạch chéo cứ dày thêm mãi

                               

*

 

Những ngón tay vuốt ve lá cỏ

Hóa những ngón tay vuốt mắt người thân

Bới cỏ tìm nhặt từng mẩu thịt

Bới cỏ tìm nhặt cái gì có thể

Cái gì còn sót lại trong tro

Còn sót lại dưới lòng mương đáy giếng

 

Có lúc nền trời chỉ toàn màu máu

Có lúc đất chỉ toàn màu máu

Cỏ xuyên máu để nhú mầm lên

Lá cỏ nào cũng như chông như mác

Lá cỏ nào cũng sắc nhọn như tên

Kiến trở về sinh sôi âm thầm dưới cỏ

Từng quả trứng gọi nhau kiến hoá bày đàn

Tên làng mới lại bắt đầu từ cỏ

Thành cơ sở nằm vùng móc nối dệt vào nhau

Súng đạn gom về ẩn mình dưới cỏ

Cờ đỏ, truyền đơn ẩn mình dưới cỏ

Ngọn cháy na-pan rễ hát Sài Gòn

 

Cỏ nhắc anh tuổi mười tám đôi mươi

Bao nhiêu năm rơi vãi dọc đường

Cỏ là nơi gom về gìn giữ

Cỏ là nơi tóc bạc nảy mầm

Gió dàn dụa dâng mùi thương nhớ

Chảy rưng rưng trên thịt da mình

Ấm như lửa râm ran từng mạch máu

Phả vào anh hương cỏ thuở chăn bò

Âm i nghe tên mình

Cỏ hát

 

NGUYỄN MINH KHIÊM

(Chương 2 trường ca Ba mươi tháng tư)

 

 

TIN THƠ: 

 

>> Nguyễn Hoàng Viện mùa xuân đã biết hết

>> Xuân Trà sợi thương sợi nhớ đầy vơi

>> Đặng Tường Vy tiếng thở dài ru giấc non xanh

>> Nguyên Trân hẹn chim lành buông cánh

>> Thuận Ánh tự tình đêm

>> Phan Thanh Bình khó viết nổi câu thơ ứng dụng

>> Dung Thị Vân nỗi nhớ chẳng kịp đầy

>> Phạm Trung Tín một thời áo lính

>> Nguyễn Văn Thưởng bóng dáng sông quê

>> Trịnh Bửu Hoài chọn người để tin

>> Đỗ Thị Thanh Bình sau lưng xào xạc gió

>> Tôn Nữ Thu Thuỷ trên con dốc lạ

 

 

>> ĐỌC THƠ TÁC GIẢ KHÁC…