Thân thương mùi rơm rạ nồng nàn như nhắc nhở tôi về khoảng trời tuổi thơ êm đẹp. Chúng tôi – những đứa trẻ lớn lên từ sông nước, đồng bưng quấn quýt bên hương lúa xanh rì đang thì con gái, hương thơm của lúa trổ đòng đòng, hương thơm của lúa chín vàng rực nắng.
Quê tôi chỉ có hai mùa mưa nắng, là vùng Đồng Tháp Mười trù phú, sâu nặng nghĩa tình. Nơi đây có từng bờ đê, đồng lúa, rừng tràm, ruộng sen mênh mông, bao la,… Và mỗi khi đi ngang qua cánh đồng lúa chín vàng, mùi hương nồng nàn thân quen như dẫn lối tôi về những ký ức tuổi thơ êm đềm bên tía má.
Hương thơm đồng nội dịu nhẹ, ngọt lành đậm đà vị quê hương làm trong tôi rộn lên khoảng trời hoa mộng ngọc ngà bên xóm nhỏ thân thương. Con đường nho nhỏ dẫn lối vào xóm nhỏ miền quê, miên man bên dòng kênh sau nhà dẫn con nước vào tưới nước cho đồng xanh ruộng lúa. Từ lúc gieo sạ cho đến khi thu hoạch, người dân quê tôi phải trải qua biết bao công đoạn, chăm bón từng ngày, gửi vào nơi ruộng đồng cả niềm tin yêu về một vụ mùa bội thu “được mùa, trúng giá, lời to.”
Sau đợt gieo sạ giống xuống đồng ruộng, không lâu sau một màu xanh mướt mát phủ tràn, màu quen thuộc tự hào về nguồn gốc, về con người Việt Nam. Cũng là lúc lúa dâng cho đời, cho người dân quê mùi hương tươi mới, căng tràn nhựa sống. Thời gian qua nhanh như cái chớp mắt, cây lúa cũng theo đó mà lớn như thổi, như người con gái xuân thì chớm nở những cảm xúc rung động đầu đời trước người con trai mà tía tôi gọi là lúa trổ đòng đòng, những hạt lúa e ấp bên trong thân lúa, thoang thoảng mùi thơm từ sữa gạo non bung tỏa làm nức lòng những ai đi ngang qua cánh đồng, xao xuyến, vương vấn những ai từng xa quê hương,…
Trải qua hành trình kết hạt, lúa trổ bông trĩu hạt, nhuộm kín màu vàng khắp cánh đồng như một bức tranh thiên nhiên với gam màu rực rỡ nhất.
Đến mùa thu hoạch lúa, tiếng nói cười nhộn nhịp, niềm vui nối tiếp niềm vui theo chân người dân quê ra đồng. Các cô, các chị gặt lúa bằng lưỡi liềm xếp thành từng bó lúa gọn gàng đến công đoạn ôm lúa bỏ vào máy phóng tạo ra những hạt thóc vàng ngọc. Nhà tôi được một năm ăn nên làm ra nên tía má vui lắm. Một mùa vàng tròn đầy, viên mãn, hạnh phúc và ấm no.
Hương lúa chín vàng trĩu hạt là sự pha trộn diệu kỳ của ánh nắng vàng vọt, tinh khôi, của làn gió nhẹ nhàng, mơn man, của mùa mưa, của con nước chở nặng phù sa tưới mát ruộng sâu và cả những giọt mồ hôi mặn mòi của người nông dân một nắng hai sương, bán mặt cho đất bán lưng cho trời.
Cây lúa vẫn thuỷ chung, một lòng một dạ với người, với ruộng đồng mênh mông, vẫn nặng nợ ân tình cùng đồng bằng châu thổ miền sông nước bưng biền. Lúa vẫn chắt chiu những gì còn lại bằng gốc rạ trơ xuống cánh đồng miền quê. Thân thương mùi rơm rạ nồng nàn như nhắc nhở tôi về khoảng trời tuổi thơ êm đẹp.
Chúng tôi – những đứa trẻ lớn lên từ sông nước, đồng bưng quấn quýt bên hương lúa xanh rì đang thì con gái, hương thơm của lúa trổ đòng đòng, hương thơm của lúa chín vàng rực nắng, hương thơm nồng nàn của rơm rạ ngoài đồng và còn cả hương thơm bên nồi cơm thoang thoảng mùi gạo mới bảng lảng khói bếp lam chiều lan toả nơi nơi. Nơi đó còn mở ra những trang nhật ký trinh nguyên tuổi hoa ngọc của chúng tôi: trò chơi trốn tìm, đuổi mèo bắt chuột, cười đùa rôm rả cùng nhau trên những ụ rơm còn mới tinh tươm, thoảng chốc nằm lăn lê khi để cánh diều mơ ước no gió, càng bay bay xa biết bao ước mơ, hoài bão tuổi học trò. Tất cả đan xen, hoà quyện vào nhau tạo nên một mùi hương diệu kỳ và thân quen đó là hương lúa miệt đồng bưng quê tôi.
Hương lúa cứ thế lớn lên qua bao tháng ngày len lỏi từ trong ký ức đến hôm nay và niềm hy vọng tươi mới cho ngày mai. Để rồi, dù có đi đến muôn phương cùng nơi cùng bao người con được lớn lên nơi đồng quê ruộng sâu như tôi lại khắc khoải, bồi hồi. Hương lúa đồng bưng vừa giản dị, mộc mạc vừa thấm đẫm hồn quê qua từng giọt mồ hôi vất vả của người nông dân quê tôi, hương lúa vàng tinh mới được gói ghém cùng tinh tuý của đất trời vạn vật vào hạt lúa tròn đầy, viên mãn. Nụ cười, niềm vui phấn khởi cho một mùa vàng bội thu kế tiếp…
DIỆP LINH/ THEO VAN.VN