Lần đầu tiên TP.HCM tổ chức “Những ngày Văn học Nghệ thuật”, chuỗi sự kiện quy tụ đầy đủ lĩnh vực sáng tạo từ truyền thống đến đương đại, mở ra không gian giao thoa giữa nghệ sĩ và công chúng trong tinh thần thành phố sáng tạo.
TP.HCM có riêng một chuỗi ngày dành cho văn học và nghệ thuật, một không gian lớn nơi ký ức, cảm xúc và sáng tạo cùng hội tụ. Không dừng ở một chương trình sân khấu hay triển lãm riêng, sự kiện được tổ chức với quy mô toàn thành, do Thành ủy TP.HCM chỉ đạo, Ban Tuyên giáo và Dân vận Thành ủy cùng Sở Văn hóa và Thể thao chủ trì, phối hợp với Liên hiệp các Hội Văn học Nghệ thuật, Thành đoàn và nhiều sở ngành, địa phương đồng hành.
Chuỗi hoạt động này mang tên Những ngày Văn học – Nghệ thuật TP.HCM lần thứ 1. 2025 được triển khai với quy mô lớn, trải dài nhiều lĩnh vực sáng tạo, từ văn học, âm nhạc, sân khấu, điện ảnh đến mỹ thuật, múa, nhiếp ảnh, kiến trúc, thiết kế và các loại hình nghệ thuật mới. Chương trình sẽ diễn ra từ ngày 18 đến ngày 21.10.2025 tại Nhà Văn hóa Thanh niên, số 4 Phạm Ngọc Thạch, phường Sài Gòn, cùng với nhiều địa điểm kết nối tại Bình Dương, Bà Rịa, Vũng Tàu và Côn Đảo.
Những ngày Văn học Nghệ thuật được xem là hoạt động mở đầu cho giai đoạn phát triển mới của đời sống sáng tạo tại TP.HCM, hướng đến việc xây dựng thành phố trở thành trung tâm văn hóa nghệ thuật năng động của khu vực Đông Nam Á. Đây không chỉ là sự kiện tôn vinh những giá trị sáng tạo, mà còn là thông điệp mạnh mẽ về vai trò của văn hóa trong phát triển đô thị, khơi dậy cảm hứng sáng tác, biểu diễn và thưởng thức nghệ thuật trong cộng đồng.
Chương trình khai mạc diễn ra vào lúc 18 giờ ngày 18.10 tại Nhà Văn hóa Thanh niên, mở màn cho chuỗi hoạt động nghệ thuật kéo dài suốt bốn ngày. Sáng ngày 19.10 là buổi họp mặt các văn nghệ sĩ từng hoạt động tại Khu căn cứ Trung ương Cục miền Nam, diễn ra tại Trung tâm Hội nghị 272, (272 Võ Thị Sáu, phường Xuân Hòa). Buổi gặp gỡ này mang ý nghĩa tri ân và kết nối các thế hệ nghệ sĩ đã góp phần hình thành diện mạo văn hóa của thành phố.
Tối ngày 20.10, chương trình giao lưu và trình diễn thơ nhạc với chủ đề Thơ nhạc cất cánh cùng thành phố sẽ được tổ chức tại Nhà Văn hóa Thanh niên. Đây là không gian nơi những ca khúc, vần thơ, giai điệu và ký ức hòa quyện, tái hiện tinh thần sáng tạo và lãng mạn của nhiều thế hệ nghệ sĩ.
Tối ngày 21.10, lễ bế mạc và giao lưu văn hóa nghệ thuật với tỉnh Nghệ An sẽ khép lại chuỗi sự kiện bằng một chương trình biểu diễn mang sắc thái kết nối vùng miền, thể hiện tình cảm nghĩa tình và tinh thần đoàn kết của con người TP.HCM. Song song với các hoạt động chính, trong suốt tháng 10, hàng loạt chương trình hưởng ứng cũng sẽ được tổ chức tại nhiều địa phương.
Một điểm nhấn đặc biệt là chương trình nghệ thuật tôn vinh soạn giả Viễn Châu, người được xem là vua vọng cổ, tác giả của nhiều bài ca và vở cải lương đã trở thành kinh điển. Chương trình được tổ chức tại Bình Dương, tiếp nối chuỗi hoạt động kỷ niệm 100 năm ngày sinh của ông (1924 – 2024), quy tụ nhiều nghệ sĩ cải lương tên tuổi tham gia biểu diễn như một lời tri ân dành cho bậc thầy của nghệ thuật cải lương và đờn ca tài tử Nam Bộ.
Cùng với đó là các vở cải lương Tiếng trống Mê Linh của tác giả Việt Dung và Vĩnh Điền, San hô đỏ của tác giả Bích Ngân do soạn giả Phạm Văn Đằng chuyển thể, được dàn dựng và biểu diễn tại khu vực Bà Rịa và Vũng Tàu. Ngoài ra còn có vở kịch Khát vọng bình yên của tác giả Ngọc Trúc tại Bà Rịa, chương trình nghệ thuật tổng hợp tại Vũng Tàu và các buổi biểu diễn phục vụ nhân dân, chiến sĩ tại Côn Đảo, trong đó bộ phim Mưa đỏ sẽ được chiếu lưu động ở nhiều địa điểm trên đảo.
Các sân khấu trong thành phố cũng sẽ sáng đèn với nhiều tác phẩm kịch và múa đặc sắc như Đồng chí, Đức Thượng công tả quân Lê Văn Duyệt – Người mang chín án tử, Xóm trọ, Nụ cười xanh, Hàng hôn và Chung một niềm tin chiến thắng. Bên cạnh đó là chuỗi triển lãm nhiếp ảnh quy mô gồm năm chủ đề: Trường Sa – Nhà giàn qua ống kính nhiếp ảnh, Diện mạo thành phố trẻ, Bộ đội Biên phòng Cần Giờ xây dựng thế trận lòng dân vững chắc, Tiểu đoàn tên lửa 168 và Tàn mà không phế, được tổ chức tại Đường sách Nguyễn Văn Bình, Đường sách Thủ Đức, Hội Nhiếp ảnh thành phố, Trường Trung cấp Mỹ thuật – Văn hóa Bình Dương và Trường Đại học Thủ Dầu Một.
Một điểm mới của Những ngày Văn học Nghệ thuật năm nay là việc đưa nghệ thuật ra khỏi không gian khán phòng để đến với công chúng bằng công nghệ trình diễn hiện đại. Tại Công viên 23 tháng 9, nghệ thuật video art và các hình thức trình diễn đa giác quan sẽ được tổ chức trong không gian mở, nơi ánh sáng, âm thanh và hình ảnh thị giác kết hợp tạo nên trải nghiệm hoàn toàn mới cho người xem. Lần đầu tiên, văn học và nghệ thuật TP.HCM được thể hiện bằng ngôn ngữ công nghệ, cho phép người thưởng thức cảm nhận tác phẩm không chỉ bằng thị giác mà còn bằng cảm xúc và tương tác trực tiếp. Không gian nghệ thuật này hứa hẹn trở thành tâm điểm thu hút người dân và du khách, đồng thời góp phần định hình diện mạo của một đô thị sáng tạo trong kỷ nguyên số.
Những ngày Văn học – Nghệ thuật TP.HCM không chỉ là dịp tôn vinh giới văn nghệ sĩ và những giá trị sáng tạo, mà còn là cơ hội để công chúng tiếp cận nghệ thuật bằng cách gần gũi và cởi mở hơn. Tất cả chương trình đều mở cửa tự do, mời gọi người dân, học sinh, sinh viên, du khách và những người yêu nghệ thuật cùng tham gia, thưởng thức, đối thoại và sẻ chia cảm xúc. Văn nghệ sĩ được đặt ở vị trí trung tâm của sự kiện, như những người giữ ngọn lửa sáng tạo và truyền năng lượng tích cực cho cộng đồng. Chính từ họ, bản sắc văn hóa Thành phố được nuôi dưỡng, lan tỏa và tiếp sức cho những thế hệ mới.
Chia sẻ với phóng viên Một Thế Giới về ý nghĩa đầy đủ của chương trình, đại diện ban tổ chức nói: “Sự kiện này không dừng lại ở vài ngày lễ hội, mà hướng đến mục tiêu dài hơi: Hình thành một truyền thống văn hóa mang dấu ấn riêng của TP.HCM, nơi nghệ thuật gắn bó với đời sống, nơi văn hóa trở thành sức mạnh mềm của phát triển đô thị. Đây cũng là bước đi quan trọng trong hành trình xây dựng thành phố trở thành trung tâm công nghiệp văn hóa và du lịch sáng tạo, khẳng định vị thế của một đô thị năng động, nghĩa tình và giàu bản sắc trong lòng cả nước”.
Tiểu Vũ/Tạp chí Một Thế Giới
